“آژنگ نیوز”:سیزده بدر یکی از نمادهای زندگی طبیعی است ،زندگی طبیعی آرزوی همیشگی انسانها بوده است . به این معنی که زندگی اگر یک سیر منطقی داشته باشد،طبیعی است . همچنین اگر انسان در زندگی اش بتواند ا ز طبیعت به خوبی بهره ببردریال باز هم زندگی اش طبیعی خواهد بود. از دیگر سو ارتباط مردم متمدن با طبیعت نیز همواره موجب رشد و ارتقاء آنان شده است.زیرا تا زمانی که نسبت به طبیعت و محیط اطرافشان شناخت نداشتند،رویدادهای طبیعی ،بلایای طبیعی بودند. اما زمانی که شناخت لازم را پیدا کردند ،این بلایا ،تبدیل به نعمتهای طبیعی شدند.بذین ترتیب شناخت طبیعت، بهره گیری از آن ،ایجاد نظم در زندگی و در نهایت بزرگداشت آن ،بین تمام انسانها ی متمدن و آگاه رواج یافت. به همین جهت است که در کنار روشهای بهره گیری درست از تمدن ،جشن و تقویم دو دستاورد بزرگ بشری هستند.
در حقیقت از این دیدگاه جشنها ستایش و بزرگداشت نعمتهایی هستند که انسانها از آن بر خوردار شده اند.آن هم از زمانی که نظم منطقی این رویدادها را دریافته و برایش سازماندهی کره و در نتیجه تقویم را بوجود آوردند. .به همین جهت تمدن بشری بر پایه نظم منطقی ،بهره گیری ازنظم و بزرگداشت آن سازماندهی شده است.
در ایران از دوران اساطیری و در همه دوران تاریخی، بزرگداشت زمانهای مختلف رواج داشته است. برخی از جشنها به لحاظ زمانی چنین سازماندهی شده بودند:فصل آغاز زندگی طبیعت ،یعنی فروردین .در ابتدای فروردین جشن نوروز است ،این جشنها تا سیزدهم فروردین ماه ادامه دارد . با برگزاری مراسم سیزده بدر در حقیقت ایرانی ها شادی و جشن را به اوج می رسانند و البته این جشن در همین سیزدهم خاتمه می یابد و زمان کار و تلاش آغاز می شود. یعنی جشن نوروز با یک سیر منطقی در سیزده بدر پایان می یابد.
سپس فصل بهره برداری از محصولات کشاورزی تابستانی ،یعنی تیر ماه شروع می شود .فصل برداشت محصولات پاییزی ،یعنی مهر و بزرگداشت فصل سرمای سخت که طی یک دوره یکماهه و چهل روزه با بارش برف ،ذخایر طبیعی آب برای سال بعد کشاورزی تامین می شد با جشن یلدا .این روند منطقی سالها در کشور ما بر اساس تابش خورشید به زمین ، یک سیر منطقی بوجود آورده بود.جشن فروردین ،جشن تیرگان،جشن مهرگان و جشن شب یلدا که در میان جشن های دیگر این کشور از شهرت بیشتری برخوردار اند.درست در این مقطع تاریخی زندگی هر ساله مردم را رقم می زدند و با ثبات خود موجب منظم شدن زندگی مردم بودند.
این سیر منطقی و بهره گیری از نظم طبیعت در زندگی مردم متمدن دیگر نقاط نیز رواج داشته است،مانند مردم مصر.
در مصر به جای خورشید ،رود نیل مصداق زندگی طبیعی و نظم منطقی طبیعت بود. جریان موزون نیل ،زندگی موزون مصریان را رقم می زد.طغیان،روییدن و چیدن ،مبنای زندگی مردم بود. در اواخر تیر ماه رود نیل طغیان می کرد که تا اواخر مهر این موضوع ادامه داشت.گل و لای به همراه آمده ،سبب رشد کشت می گردید. از اوایل اسفند تا اواخر تیر هم فصل برداشت محصولات مختلف کشاورزی بود. به همین جهت مصری ها با نصب یک خط کش مدرج در داخل رود نیل ،سال نیل را اختراع کردند.برای بزرگداشت این سال طبیعی ،جشن های متعدد هم ترتیب داده بودند.
از مقایسه این دو تمدن کهن می توان دریافت که در حقیقت جشن نوروز و نیز مراسم سیزده بدر،بزرگداشت تداوم وجود آب ویا بهره گیری از آن در جهت استفاده درست از امکانات موجود در طبیعت است.
از این دیدگاه ، جشن ها بزرگداشت آب و طبیعت به شمار می آیند ،هم چنین روش درست بهره گیری از طبیعت را نیز تثبیت میکنند.در سالهای اخیر هرچه از بهره گیری درست از طبیعت کاسته شده،جشنها نیز رنگ و بوی خود را از دست داده اند.بر عکس این موضوع هم صادق است. یعنی هرچه به آداب رسوم کهن کشور که جشنها بخشی از ان هستند،بی اعتنایی شده ،مشکلات طبیعی هم بیشتر شده است. وقتی برای آب جشن گرفته نمی شود و آن را بزرگ نشماریم ،آن آ ب از نظر مردم ارزشی نداشته و به هدر داده می شود. آب هم که نباشد جشنی نیست.اگر هم جشنی نباشد…
در حقیقت بی اعتنایی به آداب و رسوم ،علاوه بر آسیب های اجتماعی ،آسیب های اقتصادی و طبیعی هم خواهند داشت.وقتی جامعه ای آسیب ببیند ،زندگی انسانها مختل می شود و اختلال در جامعه انسانی به معنای حذف نقش مردم است.در حالی که در نهایت مردم نقش اساسی در تداوم نظام طبیعت دارند.آنها می توانند با بهره گیری درست از نعمتهای طبیعی موجب تداوم فرهنگ طبیعی و در نتیجه بهانه ای برای جشن گرفتن باشند.
با این اوصاف برگزاری جشن به عنوان مثال جشن سیزده بدر ،یک اقدام ساده برای تفریح و سرگرمی نیست .جشنها ،محل آموزش به انسانها هستند.جشنها امکانی هستند که مردم آداب و رسوم پیشینیان را همچنان ارج نهند. زیرا این آداب و رسوم محصول رنجها ،زحمات و تجربیات سالیان دور ،اجداد و بزرگان ماست.
به این ترتیب ،بزرگداشت طبیعت از محیط اطراف زندگی هر یک از ما آغاز می شود ، به همین دلیل باید به زندگی طبیعی احترام گذاشت تا طبیعت نیز نسبت به ما بی اعتنا نشود ، آن وقت می توانیم جشنهایی داشته باشیم که برای ما مفید ، شادی افرین و زندگی ساز باشد.
گروه گزارش