“آژنگ نیوز”:کشف ریشه های یک عقیده خرافی چرا جمعه سیزدهم بسیار ترسناک است؟یک اقدام در خصوص رویدادهایی است که شهرت بدشانسی آن را یک جامعه تقویت کرده و همچنان آنها را در اسارت ذهنی نگه می دارد.
هم جمعه و هم شماره ۱۳ قبل از اینکه تبدیل به یک عمل خرافی شوند، در فرهنگ اروپایی معانی متعددو جدی حمل می کردند. مانند سایر خرافات عددی، عدد ۱۳ ریشه در اساطیر نورس دارد. افسانه می گوید که لوکی (خدای شیطنت، نیرنگ و فریب نوردیک در حال تغییر شکل) به عنوان سیزدهمین مهمان در یک ضیافت الهی در والهالا حاضر شد. این یک حرکت حزبی بود که به فاجعه و مرگ ختم شد.
ایمان مسیحی نیز دیدگاهی مبهم نسبت به عدد ۱۳ دارد. یهودا، یکی از دوازده حواری اصلی، سیزدهمین مهمان در شام آخر بود. این ماجرا منجر به گره خوردن شماره به خیانت شد. جمعه ها هم خیلی خوش شانس به نظر نمی رسید. در اروپای قرون وسطی، جمعه ها روز اعدام بود. اگر اعدام برای جمعه خوب برنامه ریزی شده بود، امتیاز پاداش، اشاره ای به مصلوب شدن عیسی بود. کاتولیک های سنتی با این باور که جمعه روز توبه است، شهرت بدشانسی روز جمعه را تقویت کردند. جمعه و ۱۳ با هم جفت نامقدسی بودند که هیچکس نمی خواست در تقویم ببیند. با گذشت زمان، این ترکیب، جمعه سیزدهم را به نمادی برای بدشانسی تبدیل کرد. این یک خرافه است که به نوعی زنده مانده، سازگار شده و جهانی شده است.
البته خاستگاه جمعه ۱۳ ممکن است ریشه در اساطیر و تاریخ مذهبی داشته باشد، اما رویدادهای واقعی شهرت آن را تقویت کرده است.
قتل عام شوالیه های معبد
در سال ۱۳۰۷ در اوایل دهه ۱۳۰۰، فیلیپ چهارم پادشاه فرانسه ناامید بود تا بدهی هنگفت خود را به شوالیه‌های معبد لغو کند. وقتی می‌توانید به سادگی دستور بازداشت دسته جمعی آنها را بدهید، چرا باید آن را پرداخت کنید؟ این قتل عام که صدها شوالیه را در روز جمعه 13 شکنجه و اعدام کردند در تاریخ ثبت شد.
فاجعه پرواز آند
در سال ۱۹۷۲ با سقوط پرواز ۵۷۱ نیروی هوایی اروگوئه در کوه های آند رخ داد. تاریخ؟ جمعه ۱۳ مهرماه. در این هواپیما ۴۰ مسافر و پنج خدمه حضور داشتند. ۲۹ نفر جان باختند و ۱۶ نفر زنده ماندند، اما تنها پس از تحمل بیش از ۷۰ روز دمای زیر صفر قبل از نجات.
بمباران کاخ باکینگهام
در سال ۱۹۴۰ حتی خانواده سلطنتی بریتانیا هم نمی توانند از خشم جمعه سیزدهم در امان بمانند. کاخ باکینگهام در جریان حمله رعد آسای هوایی به لندن در سال ۱۹۴۰ ضربه مستقیمی خورد، رویدادی که باعث شد پادشاه جورج ششم و ملکه الیزابت به سختی از جراحت نجات پیدا کنند.
چرا هنوز هراس از جمعه ۱۳ وجود دارد؟
ترس از جمعه ۱۳ یک چیز بسیار واقعی است. در واقع، حتی یک اصطلاح رسمی برای این وضعیت وجود دارد – «پاراسکویدکاتری هراسی». میلیون ها نفر در سراسر جهان در این روز از تصمیم گیری های مهم، سفر و اقدامات پزشکی اجتناب می کنند. با کاهش فعالیت های اقتصادی، به ویژه برای خطوط هوایی و هتل ها، تأثیر قابل اندازه گیری برای مشاغل وجود دارد. هالیوود در برافروختن این آتش نقش داشته است، با فیلم‌های ترسناک فرقه‌ای مانند جمعه سیزدهم که به تثبیت این روز به عنوان یک نشانگر فرهنگی ترس کمک می‌کند. ناگفته نماند که ماسک شوکی Jason Voorhees را به یکی از محبوب ترین لباس های هالووین در تمام دوران ها تبدیل کرده است.
روانشناسی نحسی جمعه ۱۳
روانشناسی پشت خرافات چه چیزی ما را به ترس های پیرامون جمعه ۱۳ نگه می دارد؟ روانشناسان نظریه می دهند که خرافات راهی برای احساس کنترل به انسان ارائه می دهد. بنابراین، وقتی چیزی در روز جمعه سیزدهم پیش می‌آید، وسوسه‌انگیز است که آن را به‌جای بدشانسی تصادفی به‌خاطر نحسی جمعه ۱۳ بدانیم.
همیشه حداقل یک جمعه سیزدهم در سال وجود دارد، گاهی اوقات تا سه جمعه. مثلا جمعه در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴ . در سال ۲۰۲۵، تنها جمعه سیزدهم ژوئن است. فرقی نمی‌کند در خانه غمگین شوید یا بخندید و عمدا زیر نردبان راه بروید یا یک گربه سیاه را نوازش کنید، جمعه سیزدهم تاریخی است که ثابت شده است به عنوان یک خرافات فرهنگی، قدرت ماندگاری دارد.
مترجم:احسان محرابی
گروه گزارش