“آژنگ نیوز”: دین زرتشت در زمان ساسانیان در جامعه ایران حضور داشت ،امامتأسفانه جامعه ایران از نظر مطالعات تاریخی در مورد سیاست دینی ساسانیان همچنان تابع نظریات منسوخ شدۀ برخی مورخان در طول سده بیستم میلادی است که بر مبنای آن ها ساسانیان حکومتی زردشتی متعصب تعریف می شود. این در حالی است که جدیدترین تحقیقات نشان می دهد که ساسانیان نه تنها متعصب نبودند، بلکه تا حد زیادی به آزادی ادیان احترام می گذاشتند. دقیقاً همچون هخامنشیان، اشکانیان و البته سلوکیان. این در حالی است که در زمانۀ ساسانیان مسیحیت به دین رسمی امپراتوری روم تبدیل شد و رومی ها تلاش می کردند از اهرم مسیحیت علیه ساسانیان استفاده کنند. بنابراین میزان تعصب مذهبی ساسانیان را باید نسبت به زمانۀ ایشان سنجید.
نمونه های زیادی از آزادی ادیان در ایران ساسانی وجود دارد در حالی که تنها مورد سرکوب ادیان مربوط به زمان کرتیر می شود که خود سیاست های این موبد قدرتمند باز جای بحث فراوان دارد. یزدگرد یکم شاهی بود که کلیسای شرق را به طور رسمی قانونی شناخت. خسرو پرویز شاهی بود که همسر مسیحی در اختیار داشت در صورتی که در روم امپراتور نمی توانست زن غیر مسیحی داشته باشد. در دورانی که یهودیان بارها در نقاط مختلف روم قتل عام شدند، در ایرانشهر آزادانه زندگی می کردند. فعالیت یهودیان و مسیحیان حتی در مذهبی ترین شهرهای زردشتی در ایران آزاد بود. به همین خاطر یهودیان همواره در جنگ ایرانی ها و رومی ها از ایرانیان طرفداری می کردند.
وقتی اورشلیم در زمان خسرو پرویز به دست ایرانیان فتح شد، یهودیان خوش حال شدند! آن ها بهتر از هر کسی می دانستند که شاهان زردشتی آزادی بیشتری به آن ها می دهند تا امپراتوران مسیحی روم. یهودیان به اندازه ای با ایرانیان زردشتی پیوند داشتند که نام های ایرانی برای خود انتخاب می کردند. برخی مورخان رومی تا آنجا پیش می رفتند که ایران را وطن اصلی یهودیان معرفی می کردند.
در اواخر دوره ساسانی تعداد مسیحیان در ایران به قدری زیاد شده بود که می توان گفت که از هر سه ایرانی یک نفر مسیحی بود. این در حالی بود که دین زردشتی تقریباً هیچ نفوذی در روم نداشت. هم به این خاطر که مسیحیان روم به شدت ادیان دیگر را سرکوب می کردند و هم به این خاطر که دین زردشتی برخلاف مسیحیت که جهان گرا بود، ملی گرا بود. خاصیت ادیان ملی این است که پیروانش از ملیت خاصی باقی می مانند. ما زردشتی غیر ایرانی نداریم و جمعیت پارسیان هند نیز در واقع فرزندان مهاجران ایرانی زردشتی هستند. بنابراین دین زردشتی از اساس دینی نبود که از طرف ساسانیان بر دیگران تحمیل شود.
گروه گزارش