“آژنگ نیوز”: چگونه بزرگترین شهاب سنگ؛وینچ کامبه ؛ پیدا شد .در حقیقت ۲۱ گلوله آتشی که در فوریه ۲۰۲۱ از آسمان سقوط کرد، به طور رسمی به عنوان شهاب سنگ وینچ کامبه طبقه بندی شده است. بزرگترین قطعه که در مزرعه محل نگهداری از گوسفندان کشف شد، اکنون در گالری The Vault به نمایش گذاشته شده است. تجزیه و تحلیل اولیه شهاب سنگ نشان می دهد که این شهاب سنگ از جایی نزدیک مشتری آمده است و شیمی مشابهی با خورشید دارد. درست قبل از ساعت ۲۲.۰۰ روز ۲۸ فوریه، شعلهای زرد روشن در آسمان آبی نیمهشب دیده میشود و به دنبال آن یک انفجار صوتی رخ میدهد. این رویداد جذاب در چندین دوربین مانیتورینگ آسمان ثبت شد و دانشمندان و شهروندان دانشمند را در سراسر کشور هیجان زده کرد. شهابسنگها تقریباً هر شب به سمت زمین میافتند – معمولاً ذرات ریز مانند دانههای شن هستند و رگههای درخشانی ایجاد میکنند – اما هرگز به زمین نمیرسند.
گاهی اوقات، تکه های سنگی بزرگتر از جو عبور می کنند، اما این اتفاقات نادر و غیرقابل پیش بینی هستند. اینجاست که شبکههای دوربین نظارت بر آسمان مانند اتحادیه فایربال بریتانیا (UKFall)، و همچنین دوربینهای منازل ساکنان متعدد، نیزمفید هستند. در آن شب در ماه فوریه، دانشمندان یک گلوله آتشین را روی دوربینها مشاهده کردند و فرود شهابسنگها را به درستی در روستای کوتسولدز وینچکامب در جنوب غربی انگلستان پیشبینی کردند. اشلی کینگ، متخصص شهابسنگ در موزه، میگوید: «معمولاً هرچه گلوله آتشین روشنتر باشد، جسم بزرگتر است. به همین دلیل، ما شک داشتیم که بتوانیم شهابسنگهایی روی زمین داشته باشیم. روز بعد، یک فراخوان عمومی از تلویزیون پخش شد و از مردم خواست مراقب باشند و شهاب سنگ ها را در فویل های قلع و کیسه های پلاستیکی جمع آوری کنند.
اشلی و دیگر دانشمندان در سراسر بریتانیا، از جمله لوک دالی، زمین شناس سیاره ای از دانشگاه گلاسکو، گروه کوچکی از مردم را برای جستجوی منطقه سازماندهی کردند. مهم این بود که شهابسنگها به سرعت قبل از آلوده شدن یا آسیب دیدن جمعآوری شوند. اشلی توضیح میدهد: «این نوع شهابسنگ خیلی سریع با جو واکنش نشان میدهد. به محض اینکه وارد شد، اصلاح می شود. در نهایت با یک پوسته همجوشی ختم می شود، بنابراین در اطراف لبه ها واقعا سیاه و براق است. هنگامی که بر روی سطح قرار می گیرد، تمام مواد معدنی و عناصر داخل شروع به واکنش با رطوبت موجود در هوا می کنند. کشف قطعات شهاب سنگ با توجه به اینکه در اواسط قرنطینه بود، هوا سرد و بد بود و کار یافتن سنگ های سیاه در مناطق عمدتاً روستایی مانند جستجوی سوزن در انبار کاه بود، یک شاهکار بود. لوک میگوید: «ما با استفاده از آب و هوا خوش شانس بودیم. هوا ابری بود اما بارانی نبود که عالی بود. بارندگی برای شهاب سنگ ها مضر بود. من انتظار نداشتم چیزی پیدا کنم زیرا بریتانیا دارای زمین های تاریک و جنگلی است. مکان های زیادی برای گم شدن شهاب سنگ ها وجود دارد. این یک شانس است که ما توانستیم یکی را پیدا کنیم.’ یکی از بزرگترین تکههای شهابسنگ در خیابان خانواده Wilcock فرود آمد و چند قطعه کوچکتر در باغهای مجاور پیدا شد. اما تنها یک هفته بعد بود که بزرگترین شهاب سنگ منفرد به وزن ۱۵۲ گرم در زمین های کشاورزی توسط Mira Ihasz، داوطلب تیم جستجوی دانشگاه گلاسکو پیدا شد.
میرا میگوید: «حدود ۱۵نفر در صبح روز پنجشنبه به دنبال شهابسنگ بودند. تا شنبه، بیشتر مردم به خانه رفتند، اما من و لوک، به همراه لیدیا هالیس و آینه اوبراین، دو دانشمند دیگر از دانشگاه گلاسکو، ماندیم. آن روز صبح مادرم با من تماس گرفت و گفت: “می دانم که امروز شهاب سنگ را پیدا می کنی. من می توانم آن را حس کنم.” «فکر نمیکنم او میدانست که احتمال پیدا کردن یک سنگ سیاه در مزرعهای پر از مدفوع چقدر کم است. اما ۳۰ دقیقه بعد، چیزی را دیدم که به نظر متفاوت بود. بزرگ، براق و کمی برنزی، نیمه پنهان در خاک بود. من با لوک تماس گرفتم و او تایید کرد که یک شهاب سنگ است. ما نمی توانستیم آن را باور کنیم. ما شگفت زده شدیم. لوک لال بود. احساس میکردیم در لاتاری برنده شدهایم.’ متأسفانه سنگ نرم هنگام برخورد با زمین شکسته و با بیرون کشیدن از گل به دو تکه شده بود. بزرگترین قطعه اکنون در گالری The Vault در موزه به نمایش گذاشته شده است.
چه ویژگی خاصی در مورد شهاب سنگ وینچ کامبه دارد؟ شهاب سنگ وینچ کامبه اولین سقوط شهاب سنگی است که در ۳۰ سال گذشته در بریتانیا کشف شده است. این همچنین اولین کندریت کربنی – ابتدایی ترین و بکرترین شهاب سنگی است که ما از آن نوع می شناسیم – که در بریتانیا کشف شده است. کندریت های کربنی حاوی تمام موادی هستند که در زمان شکل گیری منظومه شمسی در حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش وجود داشته اند و از آن زمان تاکنون تغییری در آنها صورت نگرفته است.
اشلی میگوید: «آنها راههای شگفتانگیزی برای ما هستند تا درمورد موادی که در زمان شکلگیری منظومه شمسی ما وجود داشت، مواد آلی و سیارات، کجا آب و یخ در منظومه شمسی اولیه وجود داشت، و خیلی چیزهای دیگر، بدانیم. ‘ کندریت های کربنی بسیار نادر هستند و حدود ۳ درصد از کل شهاب سنگ های موجود در زمین را تشکیل می دهند. تقریباً همه اینها در قطب جنوب یافت شده اند. سقوط یک شهاب سنگ کندریت کربنی در بریتانیا و جمع آوری آن در مدت زمان کوتاهی یک داستان موفقیت آمیز است. این فرصتی منحصر به فرد برای دانشمندان فراهم می کند تا بدون نگرانی در مورد آلودگی زمین، شهاب سنگ را مطالعه کنند. اشلی میگوید: «از تجزیه و تحلیل ما متوجه شدیم که این شهابسنگ از جسمی که یخ و آب دارد به وجود آمده است. از جایی نزدیک مشتری آمده است و شیمی بسیار شبیه به خورشید دارد. اخیراً این شهاب سنگ رسماً به عنوان شهاب سنگ وینچ کامبه طبقه بندی شده است. برای اینکه چیزی به طور رسمی طبقه بندی شود، باید یک توضیح اولیه به هیئتی متشکل از شش نفر در انجمن Meteoritical ارائه شود. اشلی میگوید: «ما فقط با نگاه کردن به آن میدانستیم که یک کندریت کربنی است. اما در تجزیه و تحلیل اولیه متوجه شدیم که متعلق به گروه CM است. C مخفف کربن و M مخفف Mighei است که از نمونه نوع این گروه نامگذاری شده است. لوک می افزاید: «ما تکه هایی از شهاب سنگ را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه های مختلف فرستادیم. به نظر می رسد این سنگ فوق العاده پیچیده ای است که از انواع سنگ های مختلف تشکیل شده است. برخی از مناطق غنی از یک ماده معدنی هستند، در حالی که برخی دیگر اصلاً آن ماده معدنی را ندارند. امیدواریم مواد معدنی را در این شهابسنگ ببینیم که معمولاً در سایر شهابسنگها نمیبینیم، مانند نمکهایی که به سرعت در آب حل میشوند، زیرا قبل از بارندگی توانستیم آن را به سرعت جمعآوری کنیم.
این به ما بینش جدیدی در مورد طیف وسیعی از فرآیندهای منظومه شمسی مانند منشاء آب در زمین می دهد. ما قرار است ۱۲ ماه آینده را صرف تلاش کنیم تا قطعات را با هم هماهنگ کنیم. شهاب سنگ وینچ کامبه مشابه نمونه های سنگی است که به عنوان بخشی از ماموریت فضایی ژاپنی Hayabusa2 به زمین بازگردانده شده است و در حال حاضر توسط فضاپیمای OSIRIS-REx ناسا از سیارک نزدیک به زمین Bennu بازگردانده می شود. در حالی که شهاب سنگ وینچ کامبه ممکن است مانند یک تکه زغال سنگ بی ادعا به نظر برسد، این یک یادگار واقعی از گذشته و یک گنجینه ملی است که بازدیدکنندگان اکنون می توانند آن را در موزه ببینند.
مترجم:احسان محرابی
گروه گزارش