“آژنگ نیوز”: «ناصرالدین شاه در ابتدا با تأسیس مدرسه دارالفنون موافق نبود، اما سرانجام امیرکبیر او را متقاعد ساخت که باید به‌جای اعزام محصل به اروپا، مرکزی ساخته شود که محصلان ایرانی در آن به آموزش «بعضی علوم که در این دولت متداول نیست»، بپردازند.
مدرسۀ دارالفنون رسماً روز یکشنبه ۵ ربیع‌الاول ۱۲۶۸ ق / ۲۹ دسامبر ۱۸۵۱ م گشایش یافت. همان روز شاگردان به اتفاق محمدعلی خان شیرازی، وزیر خارجه، به دیدار ناصرالدین شاه رفتند و ساعتی بعد مدرسه رسماً کار خود را شروع کرد. در ابتدا فقط دروس مشق پیاده‌نظام، توپ‌خانه و سواره‌نظام، نیز هندسه، طب، جراحی، دواسازی و علم معدن تدریس می‌شد و مقرر گردید هر دسته از شاگردان لباس مخصوص بپوشند. برای هر استاد هم یک مترجم انتخاب شد؛ میرزا آقا، میرزا جعفر، محمدحسین خان قاجار، میرزا رضا، میرزا زکی خان و محسن خان معین‌الملک از مترجمانِ استادان دارالفنون به شمار می‌رفتند.
اسامی برخی از نخستین معلمان اروپایی دارالفنون بدین شرح است: «مسیو اندرنی، بارون صاحب سویسی، مسیو پتـی فرانسوی و مسیو پِشۀ ایتالیایی، همگی معلم پیاده‌نظام؛ مسیو بهلر (بُلر) فرانسوی، معلم ریاضی؛ مسیو بنزک فرانسوی، معلم هندسه؛ مسیو بُروسکی، معلم زبان فرانسه و جغرافیا؛ مسیو ریشار خان، معلم زبان فرانسه؛ دکتر شلیمر، معلم طب؛ و نظر آقا، از ارمنیان ایران، معلم جغرافیا».
دارالفنون را باید تأثیرگذارترین نهاد علمی و فرهنگی در ایران معاصر به شمار آورد؛ به گفتۀ آدمیت: این مؤسسه به‌عنوان یک بنیاد فرهنگی جدید از ۳ جهت در جامعۀ علمی ایران اثر گذاشت: یکی از نظر تحول عقلانی، که با نشر اصول علمی جدیدْ نقص تعالیم پیشینیان آشکارتر شد؛ دوم آنکه از سال نخست گشایش این مدرسه معلمان به نگارش کتابهای جدید پرداختند و مترجمان ایرانی به ترجمۀ آنها همت گماشتند و بر اثر آن، دانش غربی در بین مردم ایران توسعۀ بیشتری پیدا کرد؛ سوم اینکه با گذشت زمان، از میان فارغ‌التحصیلان دارالفنون صنف تازه‌ای بیرون آمد که بیشتر فرزندان درباریان و شاهزادگان و اصحاب دیوان بودند و در بین آنان افراد ترقی‌خواهی پیدا شدند.»
گروه گزارش