به گزارش “آژنگ نیوز”مرزهای ایران در قرن هشتم هجری ،در کتاب مسالک الابصار نوشتۀ شهابالدین احمد ابن فضلالله عمری،که رئیس دیوان انشای سلاطین مملوکی مصر و شام است مرزهای ایران را در آن دوران، یعنی نیمۀ نخست سدۀ هشتم هجری تعریف کرده است.
در تعریف این کتاب، جغرافیای سرزمین ایرانیان چنین است:
«مملکت ایرانیان، عراق و عجم و خراسان است. طول این سرزمین از رود جیحون در انتهای مرز خراسان تا رود فرات است که میان آن سرزمین و شام فاصله انداخته است. و عرض آن، از کرمانِ متصل به دریای پارسِ منشعبشده از دریای هند است تا آخرِ آنجا که بهدست بقایای پادشاهان سلجوقی روم (مرکز ترکیۀ امروزی) در مرزهای علایا (آلانیای امروزی) و انطاکیه در کنار دریای روم (مدیترانه) است. در سمت شمالی، مرز میان این مملکت با بلاد قبچاق، رودی است در کنار بابالحدید (دربند کنونی در داغستان) که بهزبان ترکیْ دمر قابو (یعنی دروازۀ آهنین) نامیده میشود، و دریای طبرستان که دریای خزر و قلزم نیز نامیده میشود.»
لازم به توضیح است،قرن هشتم هجری دوران سقوط دولت ایلخانان است،این رویداد ایران را وارد دوره ای از بی ثباتی و پراکندگی سیاسی نمود. در پی مرگ ابوسعید ایلخان در سال 736 ه.ق. نیروهای متعدّدی به رقابت بر سر کسب قدرت و تصاحب میراث ایلخانان پرداختند. در نتیجه، کشور میان چندین دولت محلّی تقسیم شد؛ وضعیتی که بیش از نیم قرن و تا پایان قرن هشتم ادامه یافت.
منبع:شهابالدین أحمد ابن فضلالله العمری. (۲۰۱۰). مسالک الأبصار فی ممالک الأمصار. جلد سوم: السفر الثالث. (چاپ اول). بیروت: دار الکتب العلمیه. ص۱۵۹.
گروه گزارش