“آژنگ نیوز”:تصویر هوایی از آتشکده جبله در کرمان.در منتهی الیه شرقی کرمان در نزدیکی آرامگاه سید حسین کرمانی، گنبدی بزرگ و عجیب از سنگ و گچ وجود دارد. این گنبد هشت ضلعی به گنبد گبری معروف است. در ۸ طرف آن ۸ در قرار دارد. هر کدام ۲ متر عرض دارند. اخیراً برای جلوگیری از تخریب درها را با سنگ بسته اند و فقط یک در باز است. سقف سقف از آجر و نمای داخلی با طرح های گچی ساخته شده است که قسمت هایی از آن خراب است.
بسیاری بر این باورند که این بنا زیارتگاه یا آتشکده زرتشتیان بوده است. برخی نیز معتقدند این آرامگاه سید محمد طبشیری است. برخی تحقیقات اروپایی معتقدند که این بنا متعلق به سلسله سلجوقیان است. اما این چندان معتبر نیست. چون جبلی از گبری می آید و با توجه به اینکه آن را گنبد گبری می گفتند می توان تخمین زد که متعلق به دوران پیش از اسلام بوده و از سازه های زرتشتی و گبری است. برخی نیز گمان می کنند که این بنا متعلق به دوره ساسانیان است که در آغاز دوره اسلامی مرمت شده است. در سلسله سلجوقیان به فرماندهی محمد بن علیاس بازسازی شده است.
ثبت اثر تاریخی
گنبد جبلیه در سال ۱۳۳۳۸خورشیدی توسط وزارت فرهنگ و هنر در فهرست میراث ملی به ثبت رسید و پس از مدتی بازسازی در سال ۱۳۸۳ خورشیدی به گنجینه جبلیه (کتیبه‌های تاریخی) تبدیل شد. یکی از کتیبه های موجود در خزانه، کتیبه مسجد آبدار است. این کتیبه متعلق به سال ۱۰۳۴ قمری است که به فرمان عبدالله بن یوسف در آل بویه ساخته شده است. یکی از قدیمی ترین کتیبه های این مجموعه است.
کوچکترین سنگ قبر کشف شده در استان کرمان نیز در این مجموعه نگهداری می شود. اندازه آن ۲۶*۲۲ سانتی متر است. قسمت هایی از قرآن وجود دارد و نام و تاریخ وفات بر روی این سنگ قبر نوشته شده است. تاریخ فوت ۱۱۴۶ قمری است یعنی بیش از ۸۰۰ سال سن دارد.
اگرچه تاریخ مشخصی برای استقرار گنبد در دست نیست، اما بی‌شک یکی از باشکوه‌ترین بناهای کرمان است.
گروه گزارش