دانشنامه‌ی استان همدان کتاب «قهوه‌خانه در همدان» نوشته اصغر حمدیه را منتشر کرد
برشی از مقدمه
قهوه‌خانه از نهادهای اجتماعی مردمانه است که در هـمدان، احتمالاً از عهد صفویه و همزمان با دیگر شهرهای ایران تأسیس شده است. کتاب حاضر دربردارنده‌ی هفت فصل است: تاریخچه‌ی قهوه‌خانه در ایران، انواع آن در همدان، قهوه‌چیان و کارکنان آن، وسایل و تزیینات، اصناف قهوه‌خانه‌ای نظیر نقاشان، نقالان، خوانندگان، فروشندگان، پهلوانان و معرکه‌گیران، کارکردهای متنوع آن همچون ادبی، اجتماعی و سرگرمی و سرانجام قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌داران دیروز و امروز همدان.
کتاب پیشِ‌رو به شیوه‌ی تحقیق میدانی به نگارش درآمده و از نظر موضوعی و تفصیل مطالب، از منابع پیشین جامع‌تر و کامل‌تر است و ارزش مـردم‌شناسانه دارد.
فهرست
▪️فصل اول: تاریخچه‌ی قهوه‌خانه در ایران
تاریخچه‌ی قهوه‌خانه
جایگاه قهوه‌خانه در عصر صفوی
قهوه‌خانه‌ی ایرانی در متون ادبی دوره‌ی صفوی
قهوه‌خانه‌ی ایرانی، الگوی ارتباط انسانی
قهوه‌خانه، پاتوق فرهنگی و صنفی
معماری قهوه‌خانه
آمار قهوه‌خانه‌های کشور در دهه‌ی 1340 و 1350
توزیع فراوانی شهرها برحسب شمار قهوه‌خانه‌ها
▪️فصل دوم: تاریخچه‌ی قهوه‌خانه و انواع آن در همدان
تاریخچه‌ی قهوه‌خانه در همدان
عمو حسین سیرابی
انواع قهوه‌خانه
قهوه‌خانه‌های صنفی
قهوه‌خانه‌های توراهی
چای‌خانه‌ی مسجد
آب سبیل
▪️فصل سوم: قهوه‌چیان و کارکنان قهوه‌خانه
انواع قهوه‌چی
قهوه‌چیان دوره‌گرد
سلمانی و چای‌دارچین فروش دوره‌گرد یا کنار دیواری
کارکنان قهوه‌خانه
سلسله‌مراتب در قهوه‌خانه‌ها
▪️فصل چهارم: ملزومات و تزیینات قهوه‌خانه
- وسایل و ملزومات
چای
قهوه
قند/نُقل/نبات/شکر/خاک قند/زغال/کرسی - تزیینات
▪️فصل پنجم: اصناف قهوه‌خانه‌ای
- نقاشی قهوه‌خانه‌ای
- نقّالی و قصه‌خوانی
- خوانندگان
- فروشندگان قهوه‌خانه‌ای
- پهلوانان و معرکه‌گیران
▪️فصل ششم: کارکردهای قهوه‌خانه
- کارکرد ادبی
- کارکرد اجتماعی
- بازی و سرگرمی
▪️فصل هفتم: قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌داران دیروز و امروز همدان
قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌داران همدان
قهوه‌خانه-باغچه‌های دیروز همدان (1310-1350)
کافه‌رستورانهای همدان (1340-1350)
شاگرد قهوه‌چی‌های پیشکسوت
اسامی و القاب
اصطلاحات
قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌داران قدیمی همدان
یک سند مهم
قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌داران امروز همدان
گروه رسانه