صنعت کبریت یکی از صنایع قدیمی ایران است و قدمت آن به بیشتر از یک قرن می رسد. اصولا شهر تبریز را باید مادر این صنعت در ایران دانست چرا که هنوز هم بزرگترین واحدهای تولید کبریت در این شهر فعال و در حال تولید هستند. گفته میشود در جریان مبارزات مشروطیت یک کارگاه ابتدایی توسط حاج میرزا حسین واعظ در شهر تبریز دایر شد که روی قوطیهای آن شعارهای ملی چاپ میشد. مدتی بعد از آن خانوادههای توکلی و خویی بطور جدی نسبت به اقدام کارخانه و تولید کبریت با کیفیت مرغوب اقدام نمودند.
شرکت کبریت ممتاز در سال ۱۳۰۰ شمسی به همت آقایان حاج محمد رحیم و حاج محمدباقر خویی بنیانگذاری شد و مجلس در سال ۱۳۰۲ اولین امتیاز احداث کارخانه را به نام این دو نفر صادر کرد. شرکت ممتاز با خرید ماشینآلات نیمه اتوماتیک از کشور آلمان در محله باغمئشه تبریز کارخانه خود را احداث و تولید انبوه کبریت را آغاز نمود.
در سال ۱۳۴۰ شمسی به منظور استفاده بهینه از ضایعات چوب، کارخانه نئوپان از کشور آلمان خریداری و نصب گردید که با تکمیل و تغییراتی در ماشینآلات هنوز فعال و در حال تولید است. در سال ۱۳۵۰ شمسی شرکت کبریت ستاره ممتاز در جوار کارخانه ممتاز قدیمی احداث و با خرید دو خط ماشینآلات تمام اتوماتیک و بسیار مدرن از شرکت آرنکو سوئد راهاندازی گردید. محصولات کارخانه ستاره ممتاز که با نظارت شرکت کبریت سوئد تولید میشد هم طراز کبریتهای اروپایی بود و تحولی در صنعت کبریت ایجاد نمود که بقیه کارخانجات را مجبور کرد تا بطور جدی نسبت به اصلاح ماشینآلات و بهبود محصول خود فکر نمایند.
در سال ۱۳۶۷ شمسی بعلت افزایش مصرف کبریت و نیاز بازار به این محصول مردمی سه خط دیگر از ماشین آلات تمام اتوماتیک ساخت سوئد خریداری و کلیه ۵ خط مدرن در سالنهای جدیدالاحداث در محل فعلی کارخانه در ابتدای جاده تبریز-اهر نصب گردید و این شرکتها به بزرگترین تولیدکننده کبریت در ایران ارتقا یافتند و توانستند اولین مهر استاندارد را در این صنعت کسب نمایند. بعد از انقلاب اسلامی در پیروی از سیاست محرومیتزدایی در مناطق محروم کشور این شرکتها کارخانهای را در شهر مشکین احداث نمودند که اکنون محصولات آن به نام کبریت مشکین تولید و به بازار عرضه میشود.
گروه گزارش