محمد حسین دایی تبریزی معروف به” دایی نمایشی ” است . این هنرمند در زمان قاجار از تبریز به رشت آمد ودر این شهر سکونت گزید .
دایی نمایشی از بازاریان بود وعلاوه بر این در مجامع هنری و نمایشی زمان خویش نیز فعالیت مستمر داشت تا جایی که به پدر نمایش گیلان ملقب شد .
در رابطه با وی نوشته اند که ; ابتدا نزد پدرش احمد صراف بود و سپس برای کسب و تجارت به رشت رفت و در آن شهر ساکن شد و با سمت منشیگری به خدمت تجارتخانهٔ سیدعلی تبریزی درآمد.
از زمانی که میرزا حسنخان ناصر کرمانی ، جمعیت امید ترقی را به عنوان نخستین گروه نمایشی گیلان تشکیل داد ، میرزا محمد نیز عضویت آن جمعیت را پذیرفت و وارد کار نمایش شد. وی نخستین کسی بود که در رشت ، در محل سرای گلشن مجلس جشنی به نام مشروطیت برپا کرد.
در زمان آمدن هنرپیشههای قفقازی به رشت و اجرای نمایشنامهٔ نادرشاه به روی صحنه آمد. نقش میرزامهدیخان را اجرا کرد و چوت صاحب ذوق و استعداد بود ، در کار نمایش مهارت کامل پیدا کرد و کمکم معروف به دایی نمایشی شد.
بعدها در تشکیل دارالایتام با همان پرورشگاه در رشت خدمات مؤثری کرد.
وی در بنیانگذاری و گسترش تئاتر واقعگرا و انتقادی در شهرستانها که نوعی مبارزه با خرافات در میان مردم از طریق تئاتر بود ، فعالیت مثمر و پیشرو داشت.
بررسیها نشان میدهد در سال 1303 زمینی به مساحت 7 هکتار از محل عواید چند نمایشنامه،در ناصریه رشت جهت احداث بیمارستان ملی «پورسینا»،خریداری شد.
میرزا محمدحسین «دایی نمایشی» همان کسی است که با اختصاص فروش عواید چندین نمایش، در خرید زمین بیمارستان پورسینا، مشارکت نمود. در واقع دایی نمایشی خیر فرهنگی بیمارستان پورسیناست.
وی عاقبت در غروب 14 آذرماه سال 1304 هنگام اجرای نمایش در رشت،بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت و در مراسمی باشکوه در گورستان تاریخی سلیمانداراب رشت مدفون شد.
گروه تاریخ