“آژنگ نیوز”: مجلس ترحیم مظفرالدین شاه در تکیه دولت؛در سال ۱۳۲۴ق./ دی ماه سال ۱۲۸۵خورشیدی برگزارشد و تصویر آن نیز در پایین این مطلب مشاهده می شود.مرگ مظفرالدین شاه اندکی پس از امضای فرمان مشروطه روی داد.بدین ترتیب او نتوانست عاقبت متنی را که در ۱۴ مرداد ماه سال ۱۲۸۵ خورشیدی امضا کرده بود مشاهده کند.
اوژن اوبن سفیر فرانسه در ایران در آستانه جنبش مشروطیت در خاطراتش در مورد مرگ مضفرالدین شاه می نویسد:
مظفرالدین‌شاه در روز هشتم ماه جاری [چهارشنبه ۱۸ دی ۱۲۸۵] در سن پنجاه‌وسه سالگی درگذشت. او از سال‌های پیش به بیماری آلبومین مبتلا شده بود، و از نظر پزشکان محکوم به مرگ بود.
[…] مظفرالدین‌شاه آخرین روزهای عمرش را در «تالار برلیان» گذرانید و آن تالاری است که دیوارهایش مطابق سلیقه ایرانی‌ها با صدها تکه بلور، تراش داده شده و آیینه‌کاری شده است. پنجره‌های ارسی بزرگ آن، به روی گل و درخت باغ گلستان باز می‌شوند. […].
شاه، در ساعت ده شب، در همین تالار، چشم از این جهان بربست. در نفس‌های واپسین، روی محتضر را به سوی «مکه» برگرداندند. فرزندش، و شخصیت‌های مهم دربار «صدراعظم»، «سید بحرینی»، سیدی اصلا از اهالی جزیره‌ای در خلیج‌فارس که مورد توجه خاص شاه بود، بر سر بالین وی گرد آمده بودند.
ساعت ۳ بعدازظهر فردای آن روز، جنازه بدون تشریفات مجلل، از کاخ گلستان به «تکیه» [دولت] منتقل و در یکی از رواق‌های این بنای بزرگ قبه‌دار، گذاشته شد، و در بالای آن تصویر تمام قدی از شاه متوفی را آویختند. دور تابوت، با گل و گیاه پوشانده شد و شمع‌های بی‌شماری در حجر میت روشن کردند. دسته‌های نظامی روی پله‌ها به صف ایستادند و قاریان متعدد، بدون وقفه و لاینقطع به قرائت قرآن پرداختند.
برای افراد عادی، مجالس ختم در خانه گرفته می‌شود و حداکثر سه روز ادامه دارد. اعضای خانواده دور تابوت می‌نشینند و از شرکت‌کنندگان در مراسم تشییع، پذیرایی می‌کنند. افراد شرکت‌کننده نیز بعد از قرائت چند آیه از سوره‌های قرآن تسلیت می‌گویند و قهوه‌ای صرف می‌کنند. ولی برای درگذشت یک پادشاه، هم در «تکیه» و هم در مسجدهای عمده پایتخت، مراسم ختم برگزار خواهد شد، و مراسم مزبور تا تدفین قطعی جسد ادامه خواهد یافت.
گروه تاریخ