“آژنگ نیوز”:دو تصویر از مسجد کوفه یکصد سال قبل و اکنون در این صفحه دیده می شود.اما این مسجد چگونه و توسط چه کسی ساخته شده است.شهرکوفه جانشین حیره در جنوب بین النهرین قلمرو حوزه هنری ایران ساسانی واقع است. مسجد این شهر به علت قدمت و سبقت و پلان و چهره ستوندارش که سرمشق مساجد بعد از خود بوده است اهمیت بسزائی دارد.
این مسجد در سال ۱۷ هجری در یک قطعه زمین که در خندقی محصور گردید بنا شد و عبارت بود از یک عده ستون که از کاخ حکام لخمی حیره رعایای ساسانی آورده و نصب شده بود. سقف مسجد عبارت از شاخه های خرما و گل بود که در روی این ستونها قرار داشت و روی هم رفته فضائی مسقف که از همه طرف بازبود تشکیل میداد این بنا توسط روزبه بن بزرگمهر ابن ساسان همدانی معمار ایرانی ساخته شد.
این مسجد اولین هدیه قابل ملاحظه هنر ایرانی به معماری اسلامی و در عین حال اولین مسجد ستوندار با یک حیاط محاط در رواق است. این مسجد توسط یک معمار ایرانی در قلمرو ساسانی تأسیس و با هدایت معماری از عهد خسروان ساسانی و با استفاده از مصالح معمول عصر ساسانی تجدید بنا شده و سرمشق بناهای مشابه خود در دوران اسلامی گردیده است. چهره ستوندار در یک تاریخ مؤخر در تجدید بنای مسجد مدینه و همچنین در بعضی مساجد اموی در سوریه در تاریخانه دامغان و در مسجد نائین ایران در مسجد بزرگ سامره و مسجد ابودلف در بین النهرین مشاهده میگردد .
منبع:تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی، دکتر عباس زمانی، ۱۳۹۰، ص ۲۹
گروه تاریخ