“آژنگ نیوز”:بندر اَنزَلی از شهرهای ساحلی دریای کاسپین از روزگارقدیم تاکنون سین سیلی، هنزرلی، فرزه انزلی، آبادی انزلی، شهر انزلی، بندرانزلی، انزلیج، اِنزل، پهلوی و انزلی نامیده وخوانده شده است.در شهریور ماه سال ۱۳۱۴ خورشیدی بموجب تصویب نامه هیأت وزیران ، نام انزلی به “پهلوی” تبدیل شدودر سال ۱۳۵۸ دوباره به نام سابق خود” بندر انزلی ” بازگشت.
باید توجه داشت که نام سابق بندر انزلی یعنی بندر پهلوی با نام خانوادگی رضا شاه پهلوی هیچ ارتباطی ندارد وپیش از اینکه رضاخان به سلطنت برسد این بندر. به” پهلوی “که شاخه ای از زبان ایران باستان می باشد موسوم بوده است.
البته گفته می شود که انزلی هیچ گاه در طول تاریخش به نام پهلوی نامیده نمیشد. در آخرین روز سال ۱۳۰۳ش محمدحسین آیرم فرمانده تیپ مستقل شمال، که عملا حاکم گیلان بود، از رضاخان پهلوی که در آن موقع سردار سپه و نخست وزیر بود درخواست کرد که نام بندر انزلی به نام «بندر پهلوی» تغییر نام دهد.
این کار هم برای چاپلوسی و هم برای زمینه سازی برای سلطنت رضاخان بود.
رضاخان هم در اولین جلسه هیات دولت، در روز ۸ فروردین ۱۳۰۴ش این تغییر نام را به تصویب رساند. به هر روی بعضی بر این باورند که در گذشته های دور، انزلی محل روییدن «لی» و «سوف» بوده که هر دو از گیاهان کناره تالاب انزلی می باشند، از این رو این محل را «هنزرلی» خوانده اند و اندک اندک «انزلی» شده است.
جهانگیر سرتیپ پور بر این باور است که «انزل»، «انزر»، «انجر» یا «انگر» به گفته ابومنصور جوالیقی به معنی لنگر است. این واژه صفتی برای پهنه آبی بود که راه رشت را از طریق آب بر همه زمین های کرانه ای تولم، صومعه سرا یا صوماسرا، نرگستان، ضیابریازریه بر، و گسکرات تا اندازه ای کپورچال و از سوی دیگر خمام تا محل پیوستنگاه دریا و خلیج، که در گذشته، یعنی پیش از ۸۶۲ ﻫ.ق، آباد نبوده است، پیوند می داد. نام این پهنه آب، که امروز مرداب انزلی و تالاب انزلی خوانده می شود و در روزگار پیشین، یعنی پیش از به وجود آمدن آبادی های انزلی و غازیان «آب انزلی» خوانده می شد، این بوده است که آب انزلی یا تالاب انزلی، جز در بخش هایی که نزدیک دهنه و پیوستگاه دریا و خلیج، بسیار آرام و بیشتر نقاط آن، توانایی لنگراندازی داشته و دارای لنگرگاه های بسیار بوده است، که بستگی مردم کرانه نشین را با یکدیگر، آسان می کرده است.
گروه تاریخ