“آژنگ نیوز”: نخستین زن مترجم نمایشنامه در ایران خانم آفاق الدوله بود. در میان زنان صاحبقلم و صاحبفکر دورهٔ قاجاریه، «تاجماه» ملقب به «آفاقالدوله» اولین زن مترجم نمایشنامه در تاریخ ایران است.
او در ابتدای ترجمهٔ نمایشنامهٔ «نادرشاه» خود را چنین معرفی میکند: «کمینه تاجماه آفاقالدوله، همشیرهٔ آقا اسماعیل آجودانباشی و عیال فتحاللهخان ارفعالسلطنهٔ طالشی، این کتاب تئاتر ترجمهٔ نریمان نریماناف را از زبان ترکی به پارسی ترجمه نموده، اگر سهو و غلطی باشد امید است ببخشید… بهتر آن است پس از این…، زبان نیاکان خود را بنگارند تا مردم مرزوبوم به خواندن و نوشتن زبان خویش عادت نمایند و گفتار نیک و سخنان شیرین پارسیان فراموش و نابود نشود».
ترجمهٔ تاجماه از نادرشاه ترجمهای ویژه است. تاجماه بسیار سعی کرده از واژهها و ترکیبهای فارسی در متن سود جوید. در سراسر متن واژههایی آمده که شاید برای اولین بار در دورهٔ مشروطیت وارد زبان ترجمهٔ متون نمایشی میشود؛ واژههایی مانند: خداوند (پادشاه)، تخت و دیهیم، چشمداشت، بهادر، بیبرنایش (بیغیرت)، ناوهکشی، شکیبا، مویه، آزرم و….
منبع:تاریخ ترجمه نگاری
گروه تاریخ