“آژنگ نیوز”:تولید کبریت در ایران و به دنبال آن تولید جعبه های کبریت از صنایعی بود که از ابتدای سال ۱۳۰۰خورشیدی روند آن سرعت گرفت. در تصویر این صفحه نیز یک نمونه از جعبه های کبریت که در کشور چک و اسلواکی قدیم برای ایران تولید شده دیده می شود. این نمونه از جعبه ها در سالهای ۱۳۳۰ خورشیدی برای ایران تولید شده است.
قدیمی ترین کبریت ها در ایران معمولاً به نام «کبریت گوگردی» شناخته می شد. این کبریت ها شامل یک قطعه کوچک چوبی بود که یک سر آن با گوگرد پوشانده شده بود. برای مشتعل کردن کبریت، کاربران مجبور بودند نوک پوشیده شده از گوگرد را در ماده حاوی فسفر فرو ببرند، که اغلب در یک بطری یا ظرف کوچکی که با کبریت ها ارائه می شود، قرار می گرفت.
با گذشت زمان، تولید و طراحی کبریت در ایران پیشرفت های چشمگیری داشت. یک پیشرفت عمده با معرفی کبریت های مومی حاصل شد. به جای تکیه بر یک ترکیب فسفر جداگانه برای احتراق، پایه های چوبی با نوک گوگرد با پایه های چوبی با روکش موم جایگزین شدند. پوشش موم به عنوان یک ماده قابل احتراق عمل می کرد و نیاز به منبع احتراق خارجی را از بین می برد.
توسعه کبریت های جدید در ایران چندین مزیت به همراه داشت. در مرحله اول، فرآیند روشنایی را ساده کرد، زیرا کاربران دیگر نیازی به حمل ظرف جداگانه مواد احتراق نداشتند. ثانیاً، کبریت‌های مومی در مقایسه با کبریت‌های گوگردی کمتر مستعد اشتعال تصادفی و پایداری بیشتری در هنگام دردست گرفتن بودند. این عوامل به محبوبیت روزافزون کبریت مومی در بین ایرانیان از اواخر ۱۲۹۰ خورشیدی کمک کرد.
با گذشت زمان، تولیدکنندگان در ایران به اصلاح طرح کبریت های مومی؛ ادامه دادند. چوب‌ها از چوب با کیفیت، معمولاً صنوبر یا بید برای اطمینان از دوام ساخته شده‌اند. پوشش موم نیز بهبود یافته است تا قابلیت اشتعال آن را افزایش دهد و کبریت ها را راحت تر مشتعل کند.
علاوه بر این، بسته بندی و برندسازی نقش مهمی در تکامل واکس کبریت در ایران ایفا کرد. تولیدکنندگان شروع به تولید جعبه‌های کبریت با طرح‌ها و برچسب‌های تزئینی کردند که باعث جذابیت بصری برای مصرف‌کنندگان شد. جعبه ها اغلب از مقوای محکم ساخته می شدند و می توانستند تعداد قابل توجهی کبریت را در خود جای دهند و راه حلی مناسب و قابل حمل برای روشنایی آتش فراهم کنند.
با ظهور تکنولوژی روز، روش‌های تولید مکانیزه معرفی شد که فرآیند تولید را ساده‌تر کرد و راندمان تولید واکس کبریت را در ایران افزایش داد. این پیشرفت‌ها امکان تولید در مقیاس بزرگ‌تر را فراهم کرد و کبریت‌ها را راحت‌تر در دسترس جمعیت وسیع‌تری قرار داد.
نویسنده:حسن محرابی
گروه تاریخ