“آژنگ نیوز”: لیوان طلای مارلیک با دو ردیف نقش،درردیف بالا حیوان خیالی به نقش سیمرغ وردیف پائین ،گاوبالدار ودر کف لیوان ترنج هندسی تزئینی؛ از کشفیات مربوط به دوران باستانی است.
این جام زرین که دارای ۱۶/۵ سانتیمتر ارتفاع و در اثر حوادث له و فشرده شده است در آرامگاه(شماره ۳۶ ) در ترانشه XVIII C حفاری گردیده است. این جام تقریبا ” بلند ساخته شده و فلز لبه آن بمنظور تعبیه استحکام بیشتر تاب داده شده و بصورت مفتولی شکل درآمده است. جام دارای کف صاف بوده و از طلای بسیار نرمی ساخته شده و بهمین علت در اثر فشار خاک یا عوامل دیگری بکلی درهم فشرده و شکل اصلی آن مضطرب شده است.
نقوش بر روی بدنه جام به سبک برجسته بیرون آمده و با نقوش ظریف خطوط دقیق کنده کاری و حکاکی نمایش داده شده و بدنه جام از نظر صحنه بد و قسمت زیرین و زیرین تقسیم گردیده است. در قسمت بالای ظرف یک موجود خیالی که احتمالا شیردال یا سیمرغ را نمایش میدهد دورا دور ظرف سه مرتبه تکرار گردیده است.
این موجود خیالی در حال راه رفتن از طرف راست به طرف چپ نمایش داده شده است. این موجود افسانه ای و خیالی که دارای سر پرنده با تاج و یال “کاملا برجسته بر روی گردن ، بالهای بسیار قوی و مشخص و بدن احتمالا ماده شیر میباشد، یک نمونه از رب النوع های افسانه ای را تجسم نموده است. منقار قوی و منحنی حیوان در حالت باز نمایش داده شده و زبان آن از دهان بیرون آورده و آویزان گردیده و ردیف دندانها کاملا مشخص میباشند. سه دایره متحدالمرکز چشم حیوان را که در حاشیه ای از هاشورهای خطوط مستقیم محدود گردیده و احتمالا مژگان آن را معرفی مینماید نمایش داده است.
از روی پیشانی حیوان تا پشت گردن و شانه یال و یا تاج حیوان در وضع کاملا برآمده و باشکوهی نمایش داده شده است. در قسمت جلوی سر این یال بصورت حلقوی درآمده ولی در بقیه قسمتها بطرف بالا نشان داده شده است. هر قسمت از یال با نوار جناغهای ریز پوشانیده و تزئین گردیده است پرهائی که ناحیه سر، گردن، سینه و شکم را پوشانیدهاند بوسیله خطوط نیم بیضیهای ریز که بر رویهم قرار گرفته اند و هر کدام از این نیم بیضیها بنوبه خود از خطوط ریز کوچکی پوشیده شدهاند و تا اندازهای شبیه به شکل فلس ماهی میباشند نمایش داده شده اند. موهای بقیه قسمتهای بدن این موجود خیالی که شامل قسمت پشت ، پاها و دم حیوان میگردد بوسیله ردیف نوارهای موازی که از خطوط ریز و کوچک شبیه به نقطه چین تشکیل گردیده نمایش داده شده و سطح کلیه این قسمتها را فرا گرفته است . بال حیوان که در نهایت دقت و زیبائی قلمزنی شده است ، در قسمت جلو بوسیله یک نوارها شورهای متقاطع محدود گردیده و سپس در سه ردیف پرهای مختلف الاندازه تشکیل گردیده است.
هر یک از پرها که در کنار یکدیگر متصل گردیده اند با ردیف نقش جناغی در اطراف خط مرکزی و اصلی که بمنزله تیرک پر میباشد سطح پر را پوشانیده اند. عضلات ورزیده پاها و هم چنین پنجه و ناخنهای حیوان بوسیله خطوط متمایز فرو رفته نشان داده شده اند. دم منحنی و بلند شیر در انتها بطرف بالا هدایت شده و انبوه موهای آخر دم بصورت گوئی که با نوار خطوط نقطه چین تزئین گردیده نمایش داده شده است.تمام این صحنه که در قسمت بالای ظرف نمایش داده شده بوسیله یک نوار مضاعف در پائین محدود گردیده که بمنزله خط زمین در پائین صحنه میباشد و این قسمت را از صحنه پائین تارف متمایز نموده است.
صحنه ای که قسمت زیرین جام را فراپوشانیده است موجود خیالی و افسانه ای دیگری را که گاو بالدار میباشد در حالت راه رفتن از طرف راست به طرف چپ نمایش داده و سه بار در دورادور ظرف این نقش تکرار گردیده است . در فاصله بین هر دو حیوان نقش درختی که در گلدانی کاشته شده قرار گرفته است . چشمها دماغ ، دهان و پوزه گاو بالدار بوسیله خطوط متمایز و مشخص ساده نشان داده شده اند . شاخ منحنی حیوان بر روی پیشانی قرار گرفته و بطرف جلو نمایش داده شده است. موهای سر، گوشهای جهت یافته بطرف بالا و گردن و بدن حیوان با ردیف خطوط نقطه چین موازی نمایش داده شده اند در صورتیکه قسمت یال حیوان با خطوط کوتاه که تا اندازه ای نامنظم تنظیم گردیده اند پوشیده شده و در پائین با یک نوار جناغهای موازی ناحیه یال از گردن حیوان متمایز گردیده است. بالهای قوی و بزرگ حیوان عینا بوسیله همان تزئینات و نقوشی که بال موجود خیالی یعنی سیمرغ یا شیردال را در قسمت بالای نقش نشان میداد نمایش داده شده اند و در اینجا از تکرار شرح جزئیات آن خودداری میگردد.
گلدان درخت کوچکی که مابین گاوهای بالدار قرار گرفته است دارای بدنهای کروی بوده و با هاشورهای متقاطع تزئین گردیده و دارای گردنی کوتاه و دهان گشاد و بازی میباشد ، درختی که در داخل گلدان قرار گرفته احتمالا درخت زربین را که درختی همیشه سبز بوده و در این نواحی بوفور دیده میشود نشان میدهد. بدنه اصلی درخت بصورت تیرک نیزه مانندی ساخته شده و برگهای قرینه که هر کدام از نوار جناغها پوشیده شده اند دورادور درخت روئیده شده اند. زمین پائین این قسمت نقش بوسیله دو نوار موازی مستقیم بر روی ردیفی از نیم دایره های متصل یکدیگر که هریک با نقش ستارههای ساده پوشیده شده اند نشان داده شده است.
گروه تاریخ