“آژنگ نیوز”: سنت قدیمی شب یلدا از جمله آیینهای مربوط به زمستان و دوره سرماست.این آیین مانند اغلب آیین های مرسوم بیشتر در دوره قاجار در میان درباریان رواج داشت.در این دوره چیدن سفره مفصل و ارایه انواع خوردنی ها و خواندن حافظ بیشتر رواج داشت.
این مراسم هم به مانند بیشتر مراسمهای دیگر(مثل آش پختن،سبزی پاک کردن و…)بیشتر از سوی خانمها استقبال میشد.عنصر مهم دیگر شب یلدا که در تصویر بالا دیده نمیشود،کرسی بود که به دلیل گرمابخشی اش همه خانواده را دور هم جمع میکرد.در تصویر پایین که به صورت نقاشی است ،عنصر مهم کرسی دیده میشود.
وسیله گرمایی کرسی خیلی ساده بود یک میز چوبی ساده گه بر رویش یک لحاف بزرگ که به لحاف کرسی شهرت داشت می انداختند. در زیر میز چوبی کرسی یک جعبه فلزی مثل منقل قرار داشت که در آن گوله های ترکیب شده از خاکه زغال را روشن میکردند. گرما در زیر کرسی جمع میشد. کرسی معمولا نزدیک دیوارهای خانه قرار میگرفت همه اعضاءخانواده باید زیر کرسی میرفتند تا گرم شوند.بالشهای بزرگ هم به عنوان تکیه گاه مورد استفاده قرار می گرفتند. بچه ها همانجا مشق هایشان را می نوشتند. معمولا بر روی زغال کرسی ظرف غذا ،مثلا خورشت و آبگوشت را هم می گذاشتند تا غذا به آرامی بپزد.در شب یلدا همه خوراکی ها بر روی یک سینی مس بزرگ کنگره دار و بر روی کرسی قرار میگرفت.
خوراکی های مرسوم مثل هندوانه انار و تنقلات بو داده مثل تخمه هندوانه و تخمه خربزه و کشمش و برگه های زرد آلو و هلو بودند. اما از جالب ترین آنها که احتمالا در شب یلداهایی امروزین گیر کسی نمی آید،مخلوط برف و شیرینی بود.از رایج ترین خوراکی های زمستانی یکی برف وشیره انگور یا خرما بود که زیر کرسی می خوردند .رسم بود از برفی که احتمالا در شب یلدا میآمد مقداری از آن را با شیره مخلوط می کردند و می خوردند.
گروه تاریخ