“آژنگ نیوز”:کلوچه فومن ماحصل سیر تحول «قند کلوچه» و «نان قندی» قدیم است که با تغییراتی به شکل امروزی خود درآمده وامروزه یکی از کلوچه های معروف وسنتی کشورمان است. این کلوچه خوشمزه بومی مواد اصلی آن را آرد، تخم مرغ، شکر، روغن حیوانی،مغز گردو، دارچین، وانیل، جوز و مغز هل تشکیل می‌دهد.
بعبارت دیگرنوعی نان شیرین و مغزدار است که روی آن به وسیله مهر مانندی منقوش می‌شود. سپس همچون نان‌های عادی در درون کوره پخت قرار می‌گیرد تا پخته شود و در یک بسته بندی به مسافران و گردشگران عرضه گردد.
اما در رابطه با تاریخ پیدایش وبانی آن اظهار نظرهای متعددی ارایه شده است.
برخی پخت آنرا به شماری از بانوان اواخر قاجار یا اوایل پهلوی منطقه نسبت می دهند که بصورت خانگی به تهیه آن مبادرت می کردند. قول دیگر شخصی به نام مرحوم باقر زهری از قنادان سابق آنرا بنیان نهاده است. اما واقعیت این است که ؛ پخت آن به دوره پهلوی اول برمی گردد.
گفته می شود در آن زمان پدر مرحوم حضرت آیت الله محمد تقی بهجت فومنی، یعنی مرحوم کربلایی میرزامحمود حوالی سال هزارو سیصدو ده برای دیدار فرزندش به کربلا می رود که پخت آنرا،در آنجا نزد برادر نانوایش مرحوم میرزاعلی اکبر فرا می گیرد و بعد از آمدن به زادگاهش ، حوالی سال ۱۳۱۴ در کنار پخت نان، شروع به پخت کلوچه نیز می نماید و از آن زمان به بعد به ترویج آن می پردازد و حتی این پیشه را پسر وشاگردانش کسانی چون: مرحومان میرزا مهدی (عطایی)بهجت، کربلایی رجب رجبیون، یدالله خبازیان، حاج مهدی پورعلی، محسن نانواباشی اصفهانی, هادی دخت علیزاده می آموزد و ایشان راه او را ادامه داده که بعد از مستقل شدن به پخت و فروش آن درسطحی وسیع تر اقدام میکنند.
گفته می شود؛ اوج رواج و مصرف این محصول را در دهه پنجاه در دوره شهرداری مرحوم نصرت الله فرهی می توان دانست. این شهردار فعال و خوش ذوق و سلیقه در یک اقدام تبلیغاتی به شهرت آن پرداخت، بطوریکه در زمان بازی های آسیایی تهران (شهریور ۱۳۵۳) با در اختیار نهادن آرد و کره محلی ، از کلوچه پزان شهر خواست، به تعداد زیاد پخت کنند و بعد آن را توسط کسانی در میان تماشاگران حاضر در استادیوم ورزشی آزادی تهران توزیع کرد که بدین طریق کلوچه به شهرت ملی و حتی بین المللی نیز دست یافت. این اثر در تاریخ بیست و یکم دیماه ۱۴۰۰ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است.
گروه تاریخ