“آژنگ نیوز”:چگونه لک لک، از میان همه پرندگان، به عنوان سمبل زایمان مطرح شد؟ این موضوع یکی از متداول ترین استعاره های ما است… یک لک لک سفید پا دراز که نوزاد تازه متولد شده ای را در یک بسته پارچه سفید حمل می کند و کودک را به والدین جدیدش تحویل می دهد.
این داستانی است که اغلب خانواده هابه کودکان خردسال می گویند.یعنی وقتی کودکان،این سؤال ناخوشایند را در مورد اینکه بچه ها از کجا آمده اند می پرسند.پدر و مادرها چنین جواب میدهند. ما تصاویری از لک‌لک‌ها را می‌بینیم که آنها را روی جلد کتاب‌ها، ملافه‌های نوزاد، کارت‌های حمام نوزاد، تبلیغات تلویزیونی و غیره نشان میدهد. اما چگونه لک لک، از میان همه پرندگان، به عنوان سمبل زایمان مطرح شد؟ ارتباط بین لک لک ها و نوزادان بسیار فراتر از آن چیزی است که احتمالاً فکر می کردید ،این داستان از یونان باستان رواج یافته است.
بچه دزدی لک لک
داستانی در اساطیر یونان وجود دارد که از هرا، ملکه خدایان و همسر زئوس و یک لک لک می گوید. طبق افسانه، هرا نسبت به ملکه فانی، گرنا، که به عنوان “زیبایی بی عیب و نقص” توصیف شده بود، حسادت میکرد. همچنین شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه گرنا از شوهر هرا، زئوس، یک فرزند داشته است. هرای عصبانی گرنا را به لک لک گردن دراز تبدیل کرد و به او دستور داد که پرواز کند. گرنا نمی خواست نوزاد تازه متولد شده خود را که احتمالاً پدرش زئوس بوده است ترک کند. بنابراین او نوزاد را در حالی که با خیال راحت در پتو پیچیده بود برداشت و برمنقار خودگرفت و برد. برخی از محققان ادعا می کنند که ایده زایمان لک لک ها از این افسانه نشات گرفته است، اما منابع احتمالی دیگری نیز وجود دارد.
لک لک ها و بچه ها … یک پدیده جهانی
بسیاری از فرهنگ ها در سراسر جهان داستان های باستانی دارند که لک لک ها را با نوزادان پیوند می دهند. مصریان باستان لک لک را با تناسخ مرتبط می دانستند. در خاورمیانه، لک لک نماد پاکی بود. در فرهنگ های بومی آمریکا، لک لک ها اغلب با خوش شانسی و باروری مرتبط بودند. در داستان های اروپای باستان، لک لک ها به عنوان نماینده تک همسری و خانواده دیده می شدند. همچنین لک لک ها در داستان های چینی، هندی وخاورمیانه نیز ظاهر می شوند.
لک لک ها الگوهای خوبی هستند
ممکن است داستان‌هایی که لک‌لک‌ها را با باروری، فرزندپروری و تک‌همسری مرتبط می‌کند، پس از مشاهده عادت‌های پرندگان توسط مردم باستان به وجود آمده باشد.نکته اول، لک لک در بسیاری از مناطق اروپا، خاورمیانه، شمال آفریقا و قاره آمریکا فراوان بود. دوم، این پرندگان از انسان ها ابایی ندارند و اغلب لانه های خود را در نزدیکی سکونتگاه های انسانی می سازند. انسانها میتوانستند پرندگان را تماشا کنند و در مورد آنها یاد بگیرند. آنها بدون شک متوجه شدند که لک لک ها تک همسر هستند – تا مدت زیادی به جفت خود وفادار می مانند – و والدین خوبی هستند.
مهاجرت نه ماهه لک لک ها
در دوران قرون وسطی، ایده لک‌لک‌ها در سراسر اروپای شمالی رایج بود و بسیاری از مورخان ادعا می‌کنند که عادت‌های مهاجرتی لک‌لک‌ها به این داستان‌ها کمک کرده است. در اروپای قرون وسطی، بیشتر زوج ها در روز انقلاب تابستانی، در طول جشنواره هایی که به احترام خورشید، باروری و شکوفایی برگزار می شد، ازدواج می کردند.به طور تصادفی، لک لک ها مهاجرت سالانه خود را در این زمان آغاز می کنند.پرندگان بزرگ از نروژ، آلمان و سایر نقاط اروپای شمالی تا آفریقا مهاجرت میکردند. آنها نه ماه بعد به اروپای شمالی باز می‌گشتند، درست زمانی که همه تازه عروس‌ها بچه‌های خود را به دنیا می‌آورند.
هانس کریستین اندرسن به ایجاد پیوندهای لک لک و نوزاد کمک کرد
هانس کریستین اندرسن، نویسنده پرکار دانمارکی، افسانه موضوع زایمان لک لک ها را مطرح کرد و داستان کوتاه و محبوب و در عین حال تاریکی درباره آن نوشت.این داستان که به سادگی The Storks نامیده می شود، نشان می دهد که چگونه لک لک ها نوزادان خوابیده را از اعماق یک برکه انتخاب می کنند و به خانواده های روستاهای مجاور تحویل می دهند.در یکی از دهکده‌ها، پسر بچه‌ای بداخلاق زندگی میکرد که لک‌لک‌ها را مسخره میکرد و به سمت آنها سنگ پرتاب میکرد.لک‌لک‌ها برای تنبیه این بچه‌ی خشن، نوزاد مرده‌ای را به خانواده‌اش تحویل دادند. این داستان قرار بود به عنوان یک داستان هشدار دهنده عمل کند تا به بچه های بداخلاق نشان دهد که اعمال آنها عواقبی دارد و به والدین جوان نشان دهد که باید فرزندان خود را تنبیه کنند.
غار سنگ لک لک
در گونه‌ای دیگر از افسانه اندرسن، نوزادان متولد نشده در حوضچه قرار نمی‌گیرند، بلکه در غاری به نام Adeborteines، که در زبان آلمانی به معنای سنگ لک‌لک است، نگهداری می‌شوند. طبق این داستان، نوزادان در این غار از سنگ بیرون می آیند تا خشک شوند و سپس از طریق لک لک به خانواده های منتظر تحویل داده می شوند.
یک توضیح طبیعی ممکن
البته در نهایت حداقل یک محقق یک نظریه قابل قبول ارائه کرده است تا توضیح دهد چرا مردم ممکن است به این باور رسیده باشند که لک لک ها می توانند نوزادان تازه متولد شده را در منقار خود حمل کنند.پل کویین، استاد ادبیات انگلیسی در دانشگاه چیچستر و سردبیر مجله تحقیقاتی آکادمیک در زمینه فولکلور و افسانه ها، اظهار داشت که مردم باستان می توانستند ابتدا یک لک لک را در حال پرواز با منقار بلندش و سپس یک پلیکان را با منقار کیسه ای اش درحال پرواز مشاهده کنند. پروازدومی ممکن است به نظر برسد که انگار همان پرنده اکنون بسته ای را در منقار خود حمل می کند.
داستانی برای کودکان
در کشور انگلستان و در دوران ویکتوریایی، به ویژه در مورد موضوعاتی مانند جنسیت، بچه‌دار شدن، بارداری و زایمان، دوران پردردسری بود. کودکان خردسال، طبیعتاً سؤالاتی در مورد این موضوعات داشتند.
خلاصه آنکه برای دور زدن این سؤالات بالقوه شرم آور،والدین از لک لک به عنوان یک داستان پوششی مناسب استفاده کردند. گفتن اینکه لک لک بچه ها را به دنیا می آورد،پاسخی بسیار دقیق تر از گفتن تمام حقیقت آشفته به آنها بود.هنگامی که داستان کوتاه اندرسن، لک لک ها منتشر شد، به اعتبار بخشیدن به داستان هایی که توسط والدین متواضع گفته می شود، کمک کرد.
مترجم:احسان محرابی
گروه گزارش