“آژنگ نیوز”: از زمان های قدیم، موناکو همیشه در چهارراه تاریخ اروپا بوده است. در ابتدا قوم لیگوریان(مردم باستانی که برای اولین بار در موناکو ساکن شدند) نگران موقعیت استراتژیک منطقه موناکو بودند.همچنین شواهدی از اشغال موناکو توسط لیگوریان در غاری در باغ سنت مارتین پیدا شده است. آنها که در اصل مردمی کوهستانی بودند، به سخت کوشی و صرفه جویی شهرت داشتند، دو ویژگی که امروزه شهروندان موناکو نیز به آن شهرت دارند.
مستعمره مونوکوس که توسط فوکایان ماسالیا در قرن ششم تأسیس شد، به بندر مهمی در سواحل مدیترانه تبدیل شد. Monoikos، از یونانی تقریباً به “خانه مجرد” ترجمه می شود، که ایده های حاکمیت، خودکفایی و اتکا به خود را به اجرا می گذارد. همچنین اسطوره های باستانی هرکول را به عنوان عبور از این منطقه مورد احترام قرار می دهند. تا به امروز شواهدی از تحسین هرکول وجود دارد،مثلا بزرگترین بندرموناکو، بندر هرکول نام دارد.به این نکته باید افزود که ژولیوس سزار هم پس از جنگهای گالیک در مسیر لشکرکشی به یونان در مونوکوس توقف کرد.
پس از فروپاشی امپراتوری روم غربی در سال ۴۷۶، موناکو توسط ساراسین ها و قبایل بربر ویران شد. پس از اخراج ساراسین ها در سال 975، منطقه خالی از سکنه توسط لیگوریان بازپس گرفته شد.
در سال ۱۲۱۵، ساخت قلعه ای در بالای صخره موناکو توسط گروهی از اقوام گیبلین های جنوا آغاز شد. آنها با هدف تبدیل صخره موناکو به یک دژ نظامی ویک سکونتگاه در اطراف پایه صخره برای پشتیبانی از پادگان این اقدام را انجام دادند . برای جذب ساکنان جنوا و سایر شهرهای اطراف، گیبلین ها به تازه واردان کمک های مالی و معافیت های مالیاتی ارائه کردند.
درگیریهای داخلی در جنوا بین خانوادههای گوئلف و گیبلین باعث شد، بسیاری از آنها به موناکو پناه ببرند، از جمله خانواده گوئلف.
در سال ۱۲۹۷، فرانسوا گریمالدی ، ترجمه شده از ایتالیایی به عنوان “حیله گر”) در لباس یک راهب فرانسیسکن در کنار پسر عمویش رینیر اول و افرادش) قلعه را در بالای صخره موناکو تسخیر کردند. رینیر دوم (جانشین رینر اول)هرگز وارد موناکو نشد و زمین را بین سه پسرش آمبروز، آنتوان و ژان تقسیم کرد.فرانسوا گریمالدی پس از مرگش در سال ۱۳۰۹ جانشین پسر عمویش رینیر اول شد.
پسر او، چارلز گریمالدی، که به عنوان چارلز اول شناخته می شود، توسط مورخان به عنوان بنیانگذار واقعی شاهزاده نشین موناکومعرفی شده است. او مناطق منتون و روکبرون را به قلمرو موناکو ،اضافه کرد و وسعت موناکو را افزایش داد.
ژان اول که در سال ۱۴۵۴ درگذشت، پسری به نام کاتالان جانشین او شد. دختر کاتالان، کلودین، با گریمالدی از شاخه آنتیب، لامبرت ازدواج کرد. تحت حکومت او بود که موناکو توسط شاه چارلز هشتم فرانسه در سال ۱۴۸۹ به عنوان مستقل شناخته شد. تقریباً دو قرن پس از اینکه فرانسوا گریمالدی برای اولین بار قلعه را در بالای صخره موناکو تسخیر کرد، گریمالدی ها به حاکمیت غیرقابل انکاری بر موناکو دست یافته بودند.
تلاشهای مکرر جنواها برای بازپسگیری قلعه بیثمر بود. لویی دوازدهم استقلال موناکو را تایید کرد و اتحادی بین شاهزادگان موناکو و پادشاه فرانسه ایجاد کرد.
سپس، اختلافات با مقامات فرانسوی در موناکو به پایان رسید و تحت حمایت اسپانیا قرار گرفت. این امر منجر به بارمالی بسیاری برای موناکو شد، از جمله تحمل هزینه های پادگانی که اسپانیا از سال ۱۵۲۴ در قلعه مستقر شد برای بیش از یک قرن.
وقتی اونوره دوم، به حکومت رسید به او عنوان “شاهزاده موناکو” داده شد، که از آن پس عنوان رسمی حاکم موناکو شد و به جانشینان او نیز منتقل شد.
در دوران اونوره دوم موناکو در یک دوره درخشان را پشت سر گذاشت. سهم اصلی او برقراری مجدد اتحاد موناکو با فرانسه بود که تنها پس از بیش از ده سال مذاکره محقق شد. در سال ۱۶۴۱، معاهدهای امضا شد که به موناکو حفاظت از فرانسه اعطا شد و علاوه بر این، حاکمیت موناکو استقلال، حقوق و امتیازات آن نیزتأیید شد.
علیرغم کمبود منابع، مردم موناکو نسبتاً خوب زندگی می کردند، از تجارت دریایی گسترده لذت می بردند و از مالیات های تحمیل شده بر کشتی ها در راه ایتالیا سود می بردند.
در سال ۱۷۹۳، نیروهای انقلاب فرانسه موناکو را تصرف کردند و وضعیت خانواده سلطنتی موناکو به شدت بد شد. مجموعه های هنری عظیم و تمام دارایی های خانواده سلطنتی در حراجی ها فروخته شد. کاخ به بیمارستان و سپس به خانه فقرا تبدیل شد. خانواده شاهزاده به زندان افتادند، آزاد شدند و سپس چند نفر از اعضای خانواده او مجبور شدند با ناامیدی وارد ارتش فرانسه شوند. پس از کناره گیری ناپلئون از تاج و تخت در سال ۱۸۱۴، موناکو تحت حکومت جدید آنوره چهارم به وضعیت قبلی خود بازگردانده شد.
در سال ۱۸۵۶، چارلز سوم موناکو (نوه آنوره چهارم) امتیازی به ناپلئون لانگلویس و آلبرت اوبرت داد تا یک مرکز حمام دریایی برای درمان بیماریهای مختلف ایجاد کنند و یک کازینو به سبک آلمانی در موناکو بسازند. کازینو اولیه در سال ۱۸۶۲ در La Condamine افتتاح شد، اما موفقیت آمیز نبود. موقعیت فعلی آن در منطقه ای به نام Les Spelugues (غارها) مونت کارلو، تنها پس از چندین جابجایی در سال های بعد به دست آمد. موفقیت کازینو به کندی رشد کرد، این موضوع عمدتاً به دلیل عدم دسترسی به این منطقه ازسوی بسیاری از اروپایی ها بود.
در سال ۱۸۶۳ ، موناکو با موقعیت ایده آل، محیطی مناسب را برای فعالیت هتل ها، تئاتر، و مراکز موسیقی فراهم کرد. اگرچه در آن زمان رسیدن افراد به موناکو دشوار بود، اما ثابت شد که حضور مردم در این مراکز یک موقعیت فوق العاده برای اقتصاد آنهاست.
هتل پاریس در سال ۱۸۶۴ توسط چارلز سوم از موناکو در مجاورت کازینو تأسیس شد. این هتل در قلب مونت کارلو واقع شده است و اولین کاخ نخبگان در موناکو است. این هتل دارای ۱۰۶ اتاق است که بر اساس نوع دید، دکوراسیون و تجمل به چهار گروه تقسیم می شوند.
اما توسعه اقتصادی بیشتر در سال 1868 با اتصال راه آهن موناکو به فرانسه میسرشد .ساخت و تکمیل راه آهن، منجر به افزایش تعداد قابل توجه بازدیدکنندگان از موناکو شد.
اقدام بعدی در زمان حکومت آلبرت اول صورت گرفت.او که قبلاً به تحقیقات علمی در زمینههای اقیانوسشناسی و دیرینهشناسی اشتغال داشت، سپس در سال ۱۸۸۹ نقش شاهزاده موناکو را بر عهده گرفت.آلبرت، موزه اقیانوس شناسی را تأسیس کرد که یکی از مراکز برتر اقیانوس شناسی تا به امروز است.مهمترین مدیر این مرکز ژاک ایو کوستو بود که از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۸۸مدیر موزه اقیانوس شناسی بود.
در سال ۱۹۱۱، شاهزاده آلبرت اول اولین قانون اساسی شاهزاده را تصویب کرد که 3 شکل قدرت را از هم جدا می کرد: مجریه، مقننه و قضائیه که در اصل در اختیار شاهزاده بود.
شاهزاده اقتدار حاکمیت خود را مطابق با احکام قانون اساسی و قوانین اعمال می کند. شاهزاده در مراوداتش با قدرتهای خارجی نماینده است.هم اینک نیز بازنگری کلی یا جزئی قانون اساسی منوط به توافق دوجانبه شاهزاده و شورای ملی است.
در طول جنگ جهانی دوم، موناکو اعلام بیطرفی کرد. با این وجود، ارتش ایتالیا به موناکو حمله کرد و آن را اشغال کرد. پس از فروپاشی موسولینی در ایتالیا، موناکو توسط آلمان نازی اشغال شد.
چند سال پس از جنگ جهانی دوم ، قانون اساسی جدیدی در سال ۱۹۶۲ تصویب شد،در این قانون حق رای برای زنان در نظر گرفته شد، مجازات اعدام لغو گردید و دادگاه عالی موناکو تأسیس شد.
در۶ آوریل ۲۰۰۵ شاهزاده راینر سوم پس از 56 سال سلطنت درگذشت. هم اینک شاهزاده آلبرت دوم H.S.H به عنوان نفر اول موناکو شناخته می شود.
لازم به نوضیح است که شبهجزیره موناکو در دریای مدیترانه و در نزدیکی سواحل جنوب فرانسه واقع شدهاست و مساحت آن به حدود دو کیلومتر مربع میرسد. سرزمین موناکو حدود ۳۷٬۸۰۰ نفر جمعیت دارد و به خاطر وجود قوانین مالیاتی آزاد، مراکز اقامتی و تفریحی متعدد و آب هوای مطبوع، به مرکز مهم جهانگردان و ثروتمندان، معروف شدهاست. موناکو از معدود کشورهاییست که هیچگونه مالیاتی از مردم معمولی دریافت نمیکند.
البته امتناع موناکو از تحمیل مالیات بر درآمد بر ساکنان خود و شرکتهای بینالمللی که مقر اصلی خود را در این شاهزاده ایجاد کردهاند، منجر به بحران شدیدی با فرانسه در سال ۱۹۶۲ شد. بر همین مبنا مصالحهای حاصل شد که به موجب آن شهروندان فرانسوی با کمتر از پنج سال اقامت در موناکو، باید مالیات پرداخت می کردند. همچنین برای شرکت هایی که بیش از ۲۵درصد از تجارت خود را در خارج از شاهزاده انجام می دادند،مالیات اعمال شد. در اوایل قرن بیست و یکم، برخی از کشورهای اروپایی از مقررات بانکی سست موناکو انتقاد کردند و مدعی شدند که موناکو فراریان مالیاتی و پولشویان را پناه داده است. در سال ۲۰۰۲ سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) موناکو را به “لیست سیاه” پناهگاه های مالیاتی غیرهمکار خود اضافه کرد. از این رو موناکو در سال ۲۰۰۹ پس از تعهد به استانداردهای شفافیت OECD از لیست سیاه حذف شد.
گروه گزارش
ترجمه:علی محرابی