“آژنگ نیوز”: دکترین آیزنهاور، (۵ژانویه ۱۹۵۷)، مربوط به دوره جنگ سرد پس از جنگ جهانی دوم است. در این زمان بر اساس بیانیه سیاست خارجی ایالات متحده توسط رئیس جمهور. دوایت دی. آیزنهاور؛ وعده کمک نظامی یا اقتصادی به هر کشور خاورمیانه ای که برای مقاومت در برابر تهاجم کمونیستی به کمک نیاز دارد، می داد. هدف از این دکترین بررسی افزایش نفوذ شوروی در خاورمیانه بود .به عنوان نمونه می توان به عرضه تسلیحات به مصر توسط کشورهای کمونیستی و همچنین حمایت قوی کمونیستی کشورهای عربی علیه حمله اسرائیل، فرانسه و بریتانیا ،به مصر در اکتبر بود. ۱۹۵۶ که در مرکز به اصطلاح بحران سوئز قرار داشت موجب نگرانی شدید آمریکایی ها بود..
در ۲۹ اکتبر ۱۹۵۶ اسرائیل به مصر حمله کرد. روز بعد بریتانیا و فرانسه اولتیماتوم مشترکی صادر کردند که در آن تهدید کردند در صورت عدم رعایت آتش بس فوری و عقب نشینی ۱۰ مایلی (۱۶ کیلومتری) از کانال سوئز، در درگیری ها مداخله خواهند کرد. مصر این کار را نکرد و بریتانیا و فرانسه شروع به بمباران اهداف مصر کردند. سپس بریتانیا قطعنامه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل را که خواستار توقف درگیریها شده بود، وتو کرد. با این وجود، جنگ به سرعت پایان یافت. تا پایان سال، نیروهای انگلیسی و فرانسوی عقب نشینی کردند.
این درگیری کوتاه مدت به انتخاب مجدد آیزنهاور بر رقیب دموکرات خود، آدلای استیونسون، در انتخابات ریاست جمهوری 1956 ایالات متحده کمک کرد. علاوه بر این، سیاستگذاران ایالات متحده را به ترس از افزایش نفوذ شوروی در خاورمیانه سوق داد. سپس در 5 ژانویه ۱۹۵۷، آیزنهاور با تصویب کنگره اعلام کرد که از نیروهای مسلح برای محافظت از استقلال هر کشور خاورمیانه که به دنبال کمک آمریکا باشد، استفاده خواهد کرد.
دکترین آیزنهاور نشان دهنده تغییر اساسی در سیاست ایالات متحده نبود. دکترین ترومن ۱۰ سال قبل از یونان و ترکیه حمایت مشابهی را متعهد شده بود. این ادامه سیاست مهار یا مقاومت ایالات متحده در برابر هرگونه گسترش حوزه نفوذ شوروی بود. آیزنهاور در یک سخنرانی برای مردم آمریکا گفت:
ایالات متحده در این منطقه جاه طلبی و آرزویی ندارد جز اینکه هر کشوری در آنجا استقلال خود را حفظ کند و در درون خود و با همسایگان خود در صلح زندگی کند و با همکاری مسالمت آمیز با دیگران، منابع معنوی و مادی خود را توسعه دهد. اما این مقدار برای آرامش و رفاه همه ما حیاتی است.در حقیقت به این بهانه آمریکا در صدد گسرش نفوذ خود در خاورمیانه بود.
در این زمان خاورمیانه، سرزمینهای اطراف کرانههای جنوبی و شرقی دریای مدیترانه که حداقل شبه جزیره عربستان و بنا به تعاریف ایران، شمال آفریقا و گاهی فراتر از آن را در بر میگرفت؛بود. بخش مرکزی این منطقه عمومی قبلا خاور نزدیک نامیده می شد، نامی که توسط برخی از اولین جغرافی دانان و مورخان مدرن غربی که تمایل داشتند آنچه را که شرق می نامند به سه منطقه تقسیم کنند، به آن داده اند. خاور نزدیک به نزدیکترین منطقه به اروپا که از دریای مدیترانه تا خلیج فارس امتداد دارد اعمال می شود. خاورمیانه، از خلیج فارس تا آسیای جنوب شرقی؛ و خاور دور، شامل آن مناطقی هستند که رو به اقیانوس آرام می باشند.
نفوذ آمریکا در دهه سی خورشیدی در ایران به میزان زیادی افزایش یافت و به بهانه کمکهای اقتصادی ،وابستگی اقتصادی و سیاسی ایران به آمریکا بسیار گسترده شد.
گروه تاریخ