به گزارش “آژنگ نیوز”احمداقتداری مشهور به «پدر مطالعات خلیج فارس»، آموزگار، وکیل دادگستری، نویسنده، مورخ، جغرافیدان، استاد دانشگاه تهران و رئیس دفتر مطالعات خلیج فارس در مرکز دائرهالمعارف بود. عمده شهرت او بهعلت پژوهش در حوزه خلیج فارس است. وی تمام سواحل خلیج فارس و دریای عمان را برای فعالیتهای تحقیقاتیاش پیاده طی کرده و از دوران جوانی شروع به نقشهبرداری تمام این سواحل کردهاست. جلال آلاحمد، اقتداری و دو دوست پژوهشگرش، ایرج افشار و منوچهر ستوده، را با عنوان «سه تفنگدار» و «گورنگار» توصیف میکرد؛ چرا که این سهنفر با همراهی همدیگر بسیاری از اسناد تاریخی و بناهای کهن ایران را معرفی کردند.
کتاب خلیج فارس به قلم اقتداری، جایزه ویژه یونسکو در ایران را بهخود اختصاص داده و تاکنون چندین بار تجدید چاپ شدهاست.
کتاب «مروارید خلیج فارس» در خصوص پژوهشهای ایرانشناسی وی نوشته شده و فیلم مستند «به ایران جاودانیام» در مورد زندگی او ساخته شدهاست.
او پس از دوره ابتدایی و دبیرستان در شهر لار و دانشسرای مقدماتی شیراز، دو سال رئیس فرهنگ لارستان و بنادر خلیج فارس بود. پس از آن ضمن تحصیل در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، بهتدریس در دبیرستانهای تهران مشغول شد و در سال ۱۳۳۴ موفق بهگرفتن اجازه وکالت پایه یکم دادگستری شد.
وی در سال ۱۳۴۸ از وزارت فرهنگ بازنشسته شد و از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۶ در دانشکده حقوق و علوم سیاسی بهتدریس پرداخت.
دیوان شیدای گراشی، کتاب باغستان و تفسیر گل و برگ از منابعی محسوب میشوند که نخستینبار وی آنها را یافته و تصحیح کردهاست.
کتاب وقایع مشروطه در لارستان و بنادر یکی از مهمترین آثار اوست که به اهمیت شهرهای جنوب فارس در عصر قاجار میپردازد. هرچند این کتاب بهدلیل حساسیتهای محلی هیچوقت اجازه چاپ نگرفتهاست.
سفرهای تحقیقاتی در خلیج فارس
اقتداری در ۱۳۴۱ برای نخستین بار در سمیناری که بهخلیج فارس میپرداخت شرکت کرد. این سمینار که بههمت محیط طباطبایی و ریاست سعید نفیسی برگزار میشد، سپس از ۱۳۴۳ در سازمان جلب سیاحان بهعنوان معلم و کارشناس مشغول بهکار شد. او در این سمینار بهسخنرانی در باب فولکلور و فرهنگ عامه خلیج فارس پرداخت و در این جلسه به رومن گیرشمن، مورخ و باستانشناس مشهور فرانسوی، که در باب جزیرهٔ خارک به زبان فرانسه سخنرانی میکرد، یادآور شد که چندین بار به جای «خلیج فارس»، به گفتن «خلیج» اکتفا کردهاست که این هوشیاری منجر به عذرخواهی گیرشمن از حضار و مردم ایران شد.
مسافرتهای تحقیقاتی او بین سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ در سواحل جنوبی ایران “از مسیرهای بندر دیلم، بندرجاسک، بندر ریگ، زاهدان، چابهار و تیس” باعث بهوجود آمدن و تألیف کتابهایی همچون دیار شهریاران و تهیه ۴۰۰۰ قطعه عکس از آثار تاریخی شد که در شناختن و شناساندن تاریخ و فرهنگ نواحی جنوبی ایران و سواحل خلیج فارس حائز اهمیت است.
او در ۱۳۴۶ از سوی دولت ایران بهعنوان کارشناس گردشگری بهعربستان، عراق و لبنان اعزام شد. در ۱۳۴۹ در کنگره ایرانشناسی “کنگره تحقیقات ایرانی” که بههمت ایرج افشار برپا شده بود شرکت کرد.
اقتداری مطالعات وسیعی در آثار گذشتگان و تحقیقات میدانی زیادی در کارنامه خود دارد. او بهخاطر همین مطالعات و پژوهشها بهتدریس در رشته تاریخ در مقطع دکترای دانشگاه تهران دعوت شد.
احمد اقتداری متولد سال ۱۳۰۴،شهرگراش در ۲۷ فروردین ۱۳۹۸ درسن ۹۴ سالگی درتهران ،دارفانی را وداع گفت.
گروه گزارش