به گزارش “آژنگ نیوز”“توپ مرواری” بخش مهمی از تاریخ اواخر دوره قاجاریه است.در حقیقت “توپ مرواری”، یک اسلحه نظامی بزرگی بود که در میدان ارگ تهران قدیم، روبروی نقارهخانه جای گرفته بود. این توپ بعدها به محوطه ساختمان باشگاه افسران وزارت جنگ (ساختمان کنونی شماره ۷ وزارت خارجه) در شمال میدان مشق تهران جابجا شد.
وجه تسمیه این توپ معلوم نیست اما برخی علت این نامگذاری را چند رشته مروارید ذکر کردهاند که به دهانه توپ آویزان بودهاست. نوشته برجسته حک شده در داخل ترنج روی توپ نام سازنده آن را یک ریختهگر نامدار اصفهانی به نام استاد اسماعیل ریختهگر و سال ساخت آن را ۱۲۳۳ قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار ذکر کردهاست.
دربارهٔ این این توپ داستانهای بسیاری روایت شدهاست. از جمله این که شاه عباس آن را از پرتغالیها در جزیره هرمز به غنیمت گرفته یا این که به دستور کریم خان زند در شیراز ساخته شده یا حتی در منابع دیگری آمده است که نادر شاه آن را از هندوستان به ایران آورده است.
این توپ در فرهنگ عامه حائز اهمیت بودهاست به نحوی که در دوران قاجار خرافات بسیاری پیرامون آن شکل گرفت و مردم برای گرفتن حاجتهای خود به آن توسل میجستند.رواج خرافاتی از این قبیل، باعث شده بود عده ای از زنان و دختران، به نیت حاجت روایی و بخت گشایی به دورش جمع شوند و به آن دخیل ببندند، به همین دلیل،زنان و دختران پول و شیرینی و کله قند به نگهبانان توپ می دادند تا در اجرای مراسمشان آزاد باشند.
صادق هدایت کتاب توپ مرواری را در انتقاد از خرافات رایج میان مردم در باره این توپ باتوجه به اوضاع سیاسی و اجتماعی آن دوره نوشت.
گروه تاریخ