ما باید الگوهای ذهنیمان را بشناسیم و تغییر دهیم.زیرا ذهن ما بر اساس مکانیزم خودسازمان دهنده عمل می کند یعنی بر اساس اطلاعات و درکی که از گذشته در آن ذخیره شده، اطلاعات جدید را پردازش می کند.
به گزارش “آژنگ نیوز” و نوشته ای از” حمید همتی” وقتی که با موضوع جدیدی روبرو می شویم، ذهن ما آن را بر اساس تجربیات و ادراک گذشته، تفسیر می کند. این را الگوی ذهنی (Mental Model) می گویند.
الگوی ذهنی روش ریشه یافته ما در تفکر است و باعث می شود که تنها چیزهایی را ببینیم که در همراستایی با قصدهای ماست، یا داده را در جهتی تفسیر کنیم که در تطبیق با فهم قبلی ماست.
ما بر اساس انچه می گوئیم و یا حتی آنچه معتقدیم عمل نمی کنیم. ما بر اساس الگوهای ذهنی مان عمل می کنیم. الگوهای ذهنی ما ریشه های عمیق در ذهن ناخودآگاه دارد و چه بسا خود نیز اصلاً به برخی از الگوهای ذهنی مان پی نبرده باشیم. یکی از ویژگی های الگوهای ذهنی این است که سریع شکل می گیرد اما دیر از بین می رود.
الگو ذهنی همان چارچوبی است که ذهن ما را محدود می کند. برای آنکه ادراک و خلاقیت ما به خارج از این چارچوب راه پیدا کند، باید بتوانیم راهی را برای تغییر این الگوهای ذهنی بیابیم. برای اینکار اقدام های زیر می تواند موثر باشد:
از بلاتکلیفی و نامعلومی، فرار نکنیم. بلاتکلیفی برای عموم انسانها، وضعیتی آزار دهنده است که نمی توانند آن را تحمل کنند. دوست دارند که آینده برایشان کاملاً روشن و قابل پیش بینی باشد.
این از آن روست که الگوی ذهنی ما بر اساس تکرار کارهای انجام شده در گذشته عمل می کند و می خواهد این الگو را برای آینده هم به کار گیرد. از همین رو هراسناک می شود اگر نداند در آینده چه کارباید انجام دهد.
قضاوت هایمان را به تعویق بیاندازیم. وقتی فرضیه ای به ذهنمان می رسد که می تواند از جنبه هایی مسئله را توجیه کند، تمایل داریم که آن فرضیه را مطلق تصور کرده و به آن کلیت بدهیم. در صورتی که ممکن است جنبه های بسیاری از موضوع را ندیده باشیم و فرضیه ما برای شرایطی که به ذهن ما نرسیده است، جوابگو نباشد. وقتی که قضاوت هایمان را به تعویق می اندازیم، به ذهنمان اجازه می دهیم که نشانه ها و مدارکی که رد کننده فرضیات ما هستند را هم دریافت کنیم.
نسبت به تمایل هایمان صبور باشیم. وقتی که تمایل داریم که حرفی را بزنیم و یا کاری را انجام دهیم، به احتمال زیاد بر اساس الگوی ذهنی خودمان عمل می کنیم نه بر اساس حقیقت و آنچه که باید انجام شود. از این رو به تمایل های خود مشکوک باشیم تا زمانی که ناگزیر نشدیم، بر اساس تمایل های خود عمل نکنیم.
اهل تامل باشیم. گفتار و رفتارهای خود را مرور کنیم و آنها را مورد تامل قرار دهیم. در این تامل سعی کنیم که الگوی ذهنی خود که مبنای گفتار و رفتار ما شده است را کشف کنیم و آن را مورد سوال قرار دهیم. وقتی که الگوی ذهنی خود را بشناسیم، کنترل و مهار آن به مراتب راحتتر می شود.
گروه گزارش