کتاب “شعله شمع”باز نشر شد.نویسنده: گاستون باشلار، ترجمۀ جلال ستاری، انتشارات توس، چاپ دوم ۱۳۹۹، ۱۰۴ صفحه، ۱۹۰۰۰ تومان.
شرح مختصر کتاب
گاستون باشلار، فیزیکدان، فیلسوف و نظریه‌پرداز ادبی فرانسوی است. او در ریاضیات و فیزیک تحت تأثیر انیشتین و هایزنبرگ و نظریات آنها درباره نسبیت و عدم قطعیت بود. پس از آن به سراغ کندوکاو فلسفی رفت. او ۹ کتاب درباره شعور شاعرانه نوشت و خود را در زمره بزرگان نحله پساساختارگرایی قرار داد. از جمله دیگر کتاب‌های مهم او «روانکاوی آتش» است که این متن نیز با ترجمه جلال ستاری به فارسی ترجمه و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
باشلار خود را کسی می‌دانست که اصول علمی، فلسفی و ادبی را در راستای بدل شدن به یک خواننده خیال‌ها با هم تلفیق کرده است. به زعم او متن که که دربرگیرنده جهان فیزیکی‌ای است که ما در پیوست با آگاهی در آن اقامت داریم، سرآغاز پویایی برای تجلی و توسعه طرح انسانی تخیل است.
وی پس از آشنایی با رمان‌نویس نیمه گمانی به نام هانری بوسکو کتاب «شعله شمع» را نوشته و به او تقدیم می‌کند. بوسکو در اشعار و رمان‌هایش به شیوه‌ای خیالساز طبیعت شکوهمند مدیترانه را ستایش کرده و اساطیر و افسانه‌های کهنسال و فرهنگ مردم حوزه مدیترانه و پرووانس را به زبانی نو و شیوه‌ای بدیع از سر می‌گیرد و احیا می‌کند. باشلار با مطالعه این رمان‌های اسرار آمیز و خیال پردازانه در باب روشنایی شمع و شب بیداری خیال پرداز آتش نوشته است.
کتاب ۶ فصل به ترتیب با این عناوین دارد: «گذشته شمع»، «تنهایی خیال پرداز شمع»، «راست قامتی شعله»، «تصاویر شاعرانه شعله در زندگانی گیاهی»، «نور چراغ» و «پایان سخن».
باشلار در این کتاب به در فصول پی در پی کوتاهی خواسته بگوید که مشاهده یک شعله شمع چگونه خواب و خیال‌های شاهد خیال پرداز را هر دم نو می‌کند. شعله از میان چیزهای جهان که خیال پرور و تخیل برانگیزند، یکی از بزرگترین عاملان انگیزش تصاویر خیالین است.
به باور باشلار شعله ما را به تصور و تخیل و خیال بازی وا می‌دارد اما به محض خیال پردازی در برابر شعله شمع، مدرکات و مشهودات نسبت به آنچه تصور و تخیل می‌شود هیچ است. استعارات و تصاویر خیال شعله، ارزشی است که به قلمروهای گوناگون تفکر راه می‌یابد. باشلار خود مثالی به این شرح زده است: اگر شعله فاعل یکی از افعالی باشد که بیانگر مفهوم زندگی است، خواهید دید که بدان فعل، بیش از آنچه افاده می‌کند، جان و حیات می‌بخشد.
چاپ دوم ترجمه جلال ستاری از «شعله شمع» گاستون باشلار، فیلسوف و فیزیکدان مشهور فرانسوی منتشر شد. این کتاب کوچک اما در عین حال بسیار مهم درباره استعارات و تصاویر خیال شعله است.
گروه رسانه