معرفی کتاب”حلقه نمادی عرفانی ایران باستان (راز حلقه ستانی در سنگ نگاره های ساسانی)“پژوهشگر :حسین پژوهش پیله رود،ناشر: هیرمبا ،۱۳۹۸،قیمت کتاب: ۵۵۰۰۰ تومان
معرفی کتاب
در این کتاب پژوهشگر به تحلیل و تفسیر نقش برجسته های مذهبی ساسانیان که در آن پادشاه حلقه یا دیهیم یا روبانی را از شخصیتی مذهبی برای مشروعیت الهی خویش ، میستاند پرداخته است.
در مقدمه به پیشینه پژوهش و معرفی سنگ نگاره های شاخص که پیرامون آن نظریه های ایرانشناسان و باستانشناسان خارجی در باب حلقه ستانی شاه از اهورامزدا در حضور درباریان،وزرا و ولیعهد و مطرح کردن چند پرسش پرداخته شده است.
در فصل اول به نماد حلقه پیش از دوره ساسانیان اختصاص یافته است. از آن روی که نقش فروهر را نوعی مشروعیت الهی در دوران پادشاهان هخامنشی میدانند به واکاوی واژه فروهر و مفهوم و چیستی آن پرداخته شده است و در ادامه به نقش برجسته های آیینی و مشابه دوران اشکانیان و الیمایی ها اختصاص یافته است تا با دیهیم ستانی و وجود روبان در دوره پیش از ساسانیان آشنا شویم.
در فصل دوم از آنجا که شخص اعطا کننده حلقه را اهورامزدا میدانند به واکاوی و واژه شناسی نام اهورامزدا در زبان ها و خطوط باستانی و معنی آن اختصاص یافته است.
در فصل سوم به ماهیت و چیستی اهورامزدا پرداخته شده است که دربرگیرنده سلسله مراتب امشاسپندان و ایزدان همکار و یاور آن ها که از سرچشمه نور (اهورامزدا) هویت میگیرند است که با تعبیرها و تفسیرهای فلسفی و عرفانی همراه است.
در فصل چهارم به ” ایزدان و آفرینش جلوه ای از ذات اهورامزدا” اختصاص یافته است که در آن آفرینش جهان مینوی و جهان مادی و کارکرد امشاسپندان و ایزدان در شکل گیری جهان مادی را شامل می شود. در این فصل با جهانبینی ایرانی از دریچه و نگاه عرفانی انسان ِ ایرانی پی به شکل گیری آرمان شهر و شهریاری وعده داده شده به انسان متعالی از سوی اهورامزدا خداوند جان و خرد، می بریم.
عنوان فصل پنجم ” ایزدان در سنگ نگاره های ساسانی
” است که در این بخش به معرفی سنگ نگاره هایی که موضوع آن مذهبی و دربرگیرنده صحنه های حلقه ستانی است اختصاص یافته است که شخص حلقه دهنده یا اعطا کننده روبان ِالهی کدام یک از امشاسپندان به همراه ایزدان همکار است.
همچنین در این فصل به نقوش مشابه امشاسپندان و ایزدان ایرانی بر روی سکه های پادشاهان کوشانی پرداخته شده است.
در بخش نتیجه گیری و گفتار پایانی به این موضوع اشاره شده است که شخص حلقه دهنده ،امشاسپند خشترا یا همان شهریور است که در کنار ایزدان میترا (مهر) و آناهیتا و بهرام و دیگر یاوران به پادشاه مشروعیت الهی و شهریاری الهی را عطا می کند.
در جهان بینی مزدیسنا انسان عارف سلسله مراتبی را طی میکند که هر کدام هویت و کارکردی دارند این نردبان یا سلسله مراتب از اهورامزدا که منبع آگاهی و خرد و نور است سرچشمه گرفته اند.
۱ هرمزد
۲ بهمن
۳ اردیبهشت
۴ شهریور
۵ اسفند
۶ خرداد
۷ امرداد
و ایزدان که در پله های پایین این نردبان نور و آگاهی قرار دارند که انسان برای رسیدن به سرچشمه یا پیوستن به ذات مقدس خداوند یکتا از این نردبان بهره می برد.
گروه گزارش