چگونه گورستان میدان حسن آباد آتش نشانی شد؟تهران در دوره قاجار وسعت جغرافیایی زیادی نداشت و جمعیت آن به نسبت حالا نیز بسیار کم بود. به همین جهت تنها یک گورستان کوچک برای دفن اموات این شهر کفایت میکرد.این قبرستان نیزخارج از مناطق مسکونی شهر قرار داشت .بدین نحو که تا پیش از ناصرالدین شاه، گورستان تهران در میدان حسنآباد فعلی در منطقه ۱۲ و بیرون شهر بود و به جای ایستگاه آتشنشانی کنونی، نخستین گورستان تهران جا خوش کرده بود. معروفترین چهره عهد قاجار که در این گورستان به خاک سپرده شد، پهلوان اکبر خراسانی بود که در سال ۱۳۴۸ که خیابان را تعریض کردند، سنگ قبرش هویدا شد. آن زمان بنا بود در محل قبر به یاد پهلوان اثر نمادینی از کشتی پهلوانی و ورزش باستانی قرار دهند که این طرح عملی نشد و به دست فراموشی سپرده شد.
نصرالله حدادی دراین باره در طهران قدیم مینویسد:
“میرزایوسف مستوفیالممالک، اراضی بالادست محله سنگلج را تا فاصله بالای آب کرج در تیول خود داشت. او بخشی از آن را به پسرش «حسن مستوفیالممالک» بخشید و باغ حسنآباد، واقع در همین حوالی میدان حسنآباد ساخته شد… در قسمت چپ ـ شمال غرب ـ این میدان، قبرستان قدیمیای قرار داشت که در وبای عام تهران در ۲۵ محرم سال ۱۳۱۰ قمری تماماً پر از اجساد فوتشدگان شد. از جمله این فوتشدگان، میرزا رضا کلهر بود.
بعدها این قبرستان را تخریب و به جای آن «اداره اطفائیه تهران» (آتشنشانی) شکل گرفت. اطفائیه تهران که به وسیله روسها در خیابان ری، سهراه امین حضور، گاراژ حسینی، راهاندازی شده بود، در سال ۱۳۱۱ شمسی به این محل انتقال یافت و بلدیه آن را تحت نظر گرفت.
گروه تاریخ