نگاهی به روند طی شده از سینما مهتاب تا شهر قشنگ طی 70 سال ،حکایتی جالب و تامل برانگیز است.
مهرماه سال ۱۳۴۰ بود که روزنامه ها پر شد از تبلیغ سینمای جدیدی که قرار بود در خیابان ولیعصر(پهلوی قدیم)، کمی پایین تر از سه راه جمهوری افتتاح شود. اول قرار بود نامش کاپری باشد، ولی بعدا” بدلایلی نامش را “مهتاب” گذاشتند. سینما مهتاب جزو گروه سینماهای مولن روژ بود که توسط برادران اخوان ساخته و مدیریت میشدند.
سینما مهتاب در تاریخ ۲۰ مهر سال ۱۳۴۰ با نمایش فیلم «در ناپل شروع شد» افتتاح شد. «در ناپل شروع شد».فیلمی کمدی رمانتیک به کارگردانی ملویل شاولسون و محصول سال ۱۹۶۰ است . از بازیگران آن می‌توان به کلارک گیبل، سوفیا لورن، ویتوریو دسیکا، کلاودیو ارملی، و پائولو کارلینی اشاره کرد.
سینما مهتاب تا مدتها جزو گروه سینمایی مولن روژ بود . بعد از سالها فعالیت، در اوایل دهه پنجاه خورشیدی ، موقتا تعطیل و بعد از تغییرات کلی داخلی و تغییر دکوراسیون، با نمای خارجی متفاوت و نام سینما شهر قشنگ در سال ۱۳۵۴ بازگشایی شد. صاحب سینما فردی به نام رضا حجت الاسلام معروف به “حجت” بود که پیشتر کلوب حجت و بعد آن “بوت کلاب” معروف را ساخته بود.
سینما مهتاب از آنجا که متعلق به گروه مولن روژ بود فیلمهای مطرح و معروف روز و گاهی فیلمهای ایرانی و هندی را اکران میکرد. از جمله آنها می توان به فیلم آقای هالو در سال 1350 اشاره کرد.همچنین فیلمهای خارجی، از جمله فیلم پاپیون را در سال 1354 در همین سینما به نمایش گذاشتند. پس از تغییر مدیریت، سینما مهتاب ،به سینما شهرقشنگ تبدیل شد .تا مدتی این سینما به محل نمایش فیلمهای دست دوم اروپای بدل گردید.
تماشاچیان فیلم پس از خرید بلیت وقتی وارد سینما می شدند ،به یک فضای مستطیل شکل می رسیدند.روبرو، درهای ورودی سالن سینما طبقه همکف قرار داشت .دست راست پله های منتهی به بالکن بودند و دست چپ که پله می خورد و پایین میرفت، به سرویس بهداشتی راه داشت. برای خروج از سالن سینما درها به کوچه کناری سینما باز می شدند .کسانی که فیلم را دیده بودند ،باید از این مسیر به خارج از سینما می رفتند.
یک آمار جالب از تعداد تماشاگر و میزان فروش سینما شهر قشنگ در سال 1355در دسترس است که نشان می دهد در این سال
تعداد تماشاگران فیلم 364000 نفربوده و نیز میزان فروش یک سال آن هم به مبلغ 10333000 ریال رسیده است.
سردر سینما مهتاب در سال 1348 هنگام نمایش فیلم”امشب دختری میمیرد”
در دهه 60 فیلمهای ویژه کودکان از جمله دزد عروسکها به کارگردانی محمدرضا هنرمند و بازی اکبر عبدی (ساخته شده به سال 1368 )در این سینما به نمایش درمی آمد.
چنانکه اشاره شد مالک این سینمای متروک ،رضا حجت بود که به گفته دخترش، سینما را در سال ۱۳۵۴ به قیمت هفت میلیون تومان خریداری کرده بود. در آن زمان سینماها جزو املاک تجاری محسوب میشدند و ارزش مالی بالایی داشتند.
رضا حجت الاسلام مالک “باشگاه تفریحات حجت”،مردی پیشرو بوده وبه گفته دخترش چند تا از اولین های تاریخ ایران مثل اولین سینمای ماشین رو،اولین تونل وحشت و اولین چرخ و فلک عظیم ایران را به نام خودش ثبت کرده است.”باشگاه تفریحات!” و استخرش در محله تهران نو را در سال 54 یکجا به قیمت چهار میلیون تومان فروخت ،سه میلیون هم از بانک وام گرفت و با هفت میلیون تومان سینما “شهرقشنگ”را خرید.
فرحناز حجت، حدود ۹ سال قبل درباره علت تعطیلی سینما «شهر قشنگ» به ایسنا گفته بود: «هر ساختمان و بنایی عمر مفیدی دارد. اگرچه در تاریخچه ساختمان فعلی سینما آمده است که در سال ۱۳۴۰ ساخته شده، اما در واقع تاریخ ساخت «شهر قشنگ» به حدود هشت سال قبل از آن تاریخ بازمی‌گردد و طبیعی است که تمامی تاسیسات آن مستهلک و از کارافتاده باشد. پدر من این سینما را در سال ۵۴ با کاربری تجاری و به قیمت بسیار زیاد خریداری کرد، اما در سال ۶۲ دولت کاربری سینماها را به فرهنگی تغییر داد. قاعدتا در این شرایط شهرداری یا دولت باید مابه‌التفاوت ارزش مالی بین مالکیت تجاری و مالکیت فرهنگی را بپردازد، اما جالب است که نه تنها چنین مبلغی پرداخت نشده بلکه حتی وقتی به شهرداری مراجعه کردم، فهمیدم که اگر بخواهم این فضا را به یک فضای تجاری تبدیل کنم باید دوباره هزینه گزافی را بپردازم. البته واضح است که شهرداری هیچ اعتراضی را در این زمینه نمی‌پذیرد. »
او در آن زمان با اشاره به اینکه «سینما برای همیشه بسته شده و پولی هم برای تخریب و تغییر کاربری آن ندارد» همچنین گفته بود: «برخی کارشناسان با توصیه به باز نگه داشتن سینما و هزینه در بازسازی آن، بخش عمده‌ای از سرمایه آن را به هدر دادند. اگر این پیشنهادات غیرکارشناسی نبود و همان چند سال قبل نسبت به ساخت یک مجموعه تجاری فرهنگی در جای «شهر قشنگ» فعلی اقدام می‌شد، می‌توانست خدمتی به بافت منطقه کند. اصولا ساخت و ساز برای بخش فرهنگی در دل بافت تجاری نه تنها با سیاست‌های شهرداری تطابق ندارد، بلکه به لحاظ جذب جمعیت به منطقه پرتراکم تجاری نیز خالی از هرگونه توجیه منطقی است.»
سردر سینما شهر قشنگ در 6 شهریور 1399 با تابلوی “به فروش میرسد”؟!
فرحناز حجت(وارث سینما شهرقشنگ) در گفتگویی دیگر نیز اشاره کرده است: سینما شهرقشنگ فرسوده یک بار از طرف آتش نشانی به علت نبود ایمنی کافی تعطیل شد و دو بار هم به دلیل نداشتن پارکینگ و ایجاد ترافیک ،سینما را تعطیل کردند.بعد از این تعطیلی های کوتاه مدت ،مالک سینما آن را در اختیار گروه های تئاتر گذاشت اما آن نمایش ها هم با اخطارهایی مواجه شدند تا در نهایت این مشکلات حاشیه ای مزید بر علت شد و مالک را مجاب کرد تا برای همیشه کرکره ی این سینمای قدیمی را پایین بکشد.این سینمادار که از سال 85 چراغ سینمایش را برای همیشه خاموش کند.
سینما «شهر قشنگ» زیربنای حدود ۲۷۰۰ مترمربع و نزدیک 70 سال عمر دارد که از بیش از یک دهه قبل تقریبا به یک خرابه متروک تبدیل شده است.علیرغم نصب تابلوی به فروش می رسد ،درمحل نصب پوستر فیلم بر سردر سینما، از مرداد ماه 1399 تا امروز 6 شهریور 1399 هنوز یک مشتری برای خریدش پیدا نشده است.
گروه تاریخ