ساخت کبوترخانه، یکی از تجربیات ارزنده کشاورزی سنتی یزد و اصفهان است که در استان یزد دو کبوترخانه میبد و کسنویه باقی مانده است. پیش از رواج کودهای شیمیایی کشاورزان مناطق کویری یزد و اصفهان از فضله ی پرندگان برای افزایش بهره وری خاک استفاده میکردند و برای این منظور بناهایی که کبوترخانه نامیده میشد، در اطراف آبادی ها میساختند.
برج کبوترخانه، هم به لحاظ حمایت از پرندگان بی پناه و هم به جهت استفاده ای که در گذشته از کود آنها برای کشاورزان می کردند قابل توجه است.
بدنه ی جرزهای برج کبوترخانه از حفره هایی به ابعاد ۳۰×۲۰ سانتیمتر ساخته شده که هر یک آشیانه ی کبوتران است. ۴ برجک و یک برج میانی بر روی سقف در جهت ورود و خروج کبوتران قرار داشته و رنگ تند مقرنس ها عامل جذب پرندگان بوده است.
این اثر تاریخی در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۶۴ به شماره ۱۶۹۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
گروه گزارش