اگر به زندگی گذشته انسان ها مروری داشته باشیم به روشنی در می یابیم که یکی از مهمترین عواملی که موجب گردیده زندگی انسان ها تداوم داشته باشد برخورداری از پدیده تغییر است. فرض کنید زندگی انسان ها از آغاز بارش برف روی زمین همچنان یکنواخت دنبال میشد. به طور قطع و یقین این زندگی تداوم نداشت زیرا یکسانی و یکنواختی به معنای بی حرکتی و سکون است و این یعنی اینکه انسان مرگ را پذیرفته است در حقیقت برخورداری از توانایی ایجاد تغییر در زندگی موجب گردیده است که انسان بتواند خود و پیرامون خود را دگرگون ساخته و با توجه به تجربیات دیروز سطح زندگی خود و جامعه را ارتقا بدهد.به ویژه در سالی مثل امسال که درگیری با ویروس کرونا نیز تلاش برای ایجاد تغییر را بیش از پیش ضروری ساخته است. از این رو تغییر دادن یکی از مهمترین و اساسی ترین پدیده های زندگی انسان ها و حتی طبیعت به شما می آید. بدون شک اگر طبیعت هم ازعنصر تغییر بهره مند نبود ،هسته ی حیآتش را از دست داده بود.
از این رو جشن گرفتن برای سال نو یعنی پذیرفتن این نکته که تغییر همچنان می تواند به زندگی ما جنبه ای مهم و موثر ببخشد.آغاز سال نو فقط یک جشن مختصر نیست بلکه به معنای نوعی طرز تفکر و دیدگاه نسبت به زندگی است که او را همچنان به سمت بالا رفتن و بهتر کردن زندگی ،هدایت می کند.
مراسمی هم که برای نوروز میگیریم و آنچه بر سر سفره مگذاریم همچنان تاکیدی است بر فلسفه نو شدن نوروز مثلا سبزه، یا جوانه گندم یا عدس سبز کردن به نشانه تولدی دوباره، فراوانی، برکت، شادابى، سرسبزى و نشانگر زندگى بشر و پیوند او با طبیعت او با طبیعت است و یا بهره گرفتن از سمنو، که مخلوطی از گندم آرد شده و شیرین شده است و به نوعی نشان دهنده مهارت آشپزی ایرانیان است و نمادی از زایش و باروری گیاهان است.
گذاشتن سیب در سفره ، به نشانه سلامتی و زیبائی و نمادی از بارورى و زایش مجدد طبیعت است .حتی استفاده از سماق هم بر همین مبنا است.، سماق به زنگ خورشید در هنگام طلوع است و بر اساس باورهای کهن با طلوع خورشید بدی از میان می رود.
نکته دیگر به انتظار نو شدن نشستن است و سرکه، نشان دهنده صبر است (زیرا مدتها طول می کشد که سرکه بوجود آید).
البته غیر از این گیاهان و میوه هاى سفره نشین، خوان نوروزى اجزاى دیگرى هم داشته است که آنها نیز به سبب نو شدن و فراهم شدن دنیایی نوین مورد توجه است.، در این میان مثلا تخم مرغ نماد زایش و آفرینش است و نشانه اى از نطفه و نژاد.
به جز این در آیینهای قدیم تر نیز این فلسفه نو شدن وجود داشت.مثلا در شب سال تحویل هر صاحبخانه دو شمع در بالای خانه‌اش روشن میکرد و خانه‌اش را خانه تکانی میکرد؛ چون مردم باور بر این داشتند که تمیز بودن خانه در آغاز سال نو باعث می‌شود افراد آن خانه دچار بیماری و بدبختی نشوند.
یا در مراسمی دیگر در عید نوروز جوانان یک اسب سرکش را زین کرده و عروسکی که ساخته دست خودشان است با آویز زنگوله‌ای به گردنش درساعت سه صبح رها نموده تا به این شکل مردم را بیدار کنند. عروسک در حقیقت نمادی از سال نو است که آمدن خود را سوار بر اسب به همه اعلام می‌کند.
به همین ترتیب از نوروز برای پیش بینی آینده و سال دیگر هم بهره می گرفتند.مثلا و اگر در هنگام نو روز باران یا برف ببارد آن را به فال نیک می گیرند و معتقدند سال خوبی پیش رو خواهند داشت. در عید نوروز مردم لباس نو و سفید به تن می‌کنند که نشانه شادمانی است.
همچنین پختن غذایی به نام نوروز گوژه (آش نوروز) که تهیه آن به معنی خداحافظی با زمستان و غذاهای زمستانی است و از هفت نوع ماده غذایی تهیه می‌شود از جمله دیگر آیین های نوروزی است.که به معنای برنامه ریزی مناسب برای سال جدید است.
با فهم فلسفه نو شدن در عید نوروز می توانیم در یابیم که بزرگداشت سال نو فقط مربوط به چند روز اول سال نیست . بلکه با درک شرایط باید برای سال جدیدمان برنامه ریزی کرده و برای ایجاد تحول و نو شدن زندگی امان در طول سال تلاش کنیم.
گروه گزارش