درفرهنگ و تمدن ایرانی درخت از جایگاه ویژه ای برخوردار است .آب و درخت در طبیعت گرم و خشک ایران وقتی که با هم همراه شدند ، زمینه مناسب مساعدی را برای امکان زندگی و دوری جستن از خشکی ،بهره گیری آفرینش سبزی و طراوت را فراهم می سازند .از دیدگاه یک ایرانی یک باغ پر درخت نشانه ای از فضای دلخواه و روح انگیز است.او می خواسته با درکنرا هم قرار دادن درختان بی شمار سرزمین تفتیده و سوزان را به محیطی دلپذیر و روح نواز تبدیل کند.به همین جهت است که در تاریخ قدیمی ایران درختو باغ دارای اهمیت فراوان بوده است .
گزنفون مورخ یونانی ،به باغهای غهای دوران هخامنشی اشاره دارد و از باغهایی یاد میکند که پردیس نامیده میشدند.
فردوسی هم ضمن اشارات متعدد به درخت و اهمیت فرا وان آن در زندگی از درختی سخن میگوید که برای به تخت نشستن کیخسرو ساخته شده بود .در این زمینه مثال های تاریخی فراوان است این درخت ها و گل ها و میوه ها توسط پیشه وران و استادکارانی که نخلبند، نامیده می شدند ،ساخته می شد. در تاریخ ایران درختان بعضی از شهرها شهرت خاصی برخوردار است .خاصه سرو که شاید سرآمد آنها باشد. سروکاشمر،سرو فریومد ، پاییز، ابرقو و مهریز شهرتی هزار ساله دارد دیرینه دارند. شهرت چنار نیز کم از سرو نیست.
چنارهای بوانات و چنار مسجد جامع نطنز و چنار از بین رفته امامزاده صالح تجریش و چنار تفرش در تاریخ ایران شناخته شده است. علاوه بر این،تعدادی دیگر از درختان تنومند آبادی ها و شهر های ایران نیز صاحب سرگذشتهای خاص خود هستند. در حقیقت برخی از درختان کهنه مورد اعتقاد می باشد و در اعتقاد برخی از مردم مقام و منزلتی خاص دارند. به نحوی که برای برآمرده شدن آرزوهایشان به آن دخیل می بندد. در ایران قدیم کشاورزی و باغ سازی و منزلتی تمام داشت نقش درختان دیواره های پلکان های تخت جمشید موید اهمیت باغ و درخت در چشم و دل و جان ایرانی است. باغ های ایرانی در شمارقدیمی ترین و بهترین باغ های جهان است. در کتاب تورات از باغهای ایرانی سخنان بسیاری است .از باغذ پاسارگاد و باغ بندی کاخ سروستان در تاریخ نشانهای زیادی می یابیم . در عکس های بیستون دقت در ساخت باغهایی ایرانی را نیز می توان ملاحظه کرد. در حقیقت درختکاری در ایران بیانگر نظم و تناسب. دوری از افراط و تفریط وانجام کاری که نیاز به صبر و حوصله زیادی دارد. با درخت کاری میتوان محل زندگی اش را مجهز به امکاناتی کند که شرایط وزمینه پایداری مردم را در سرزمینشان فراهم آورد .
گروه تاریخ