تصویری که ملاحظه میکنید حکایت تغییر پلاکها در چند نسل است.
در دوران صدارت وثوق الدوله (۱۲۹۸ ه.ش) به درشکهها و گاریها پلاکهایی چسبانده شد و هر یک از آنها دارای شمارهای شدند. در آن زمان متولی این کار اداره بلدیه (شهرداری) بود. تعویض و نصب پلاک بر روی خودروها در ایران قدمتی طولانی دارد، سابقه اولین خودرو پلاک شده در کشور، به سال ۱۳۰۵ همگام با ورود نخستین خودرو به کشور برمیگردد. در آن روزگارها قوانینی که شامل ۳۲بند بود برای شمارهگذاری خودروها وضع شد که البته این قوانین سه سال بعد از ورود اولین خودروها به کشور یعنی در سال ۱۳۰۸ تنظیم شد. در آن سال، خودروها صاحب پنج پلاک شدند؛ نام کارخانه، آدرس مالک، نمره عقب، نمره جلو و پلاک مالیات. تصویب قوانین به همینجا ختم نشد؛ حدود ۱۳۰۸ وقتی تعداد اتومبیل سوارهای شخصی شهر به ۱۵۲۲ نفر رسید، قوانین مربوط نیز تغییر کرد و پلاکها متشکل از نام شهر و حدود چهار عدد که در بالای نام شهر قرار داشت، شدند.
در گذشته در پلاک خودروها پنج رقم و نام شهری که خودرو در آن پلاک شده بود دیده میشد یا به همراه شماره پلاک و نام شهر عددی دیگر در آن درج میشد. با افزایش خودرو در کشور، تصمیمی اتخاذ شد تا یکی از حروف الفبای فارسی نیز به نام شهرها افزوده شود و سپس نوبت به پلاکهایی رسید که نام شهر با عدد دورقمی ترکیب و پلاکهای جدیدی بر روی خودروها نصب شد. در دهه هفتاد، خودروها دیگر از آن شکل و شمایل قدیمی خارج شده و پلاکها نیز لیزری شده بود. در سال ۱۳۷۸ با آمدن پلاکهای لیزری، مسئولین تصمیم گرفتند که باید همه پلاکهای خودروها یکسان شوند و این نوع پلاک روی همه خودروها نصب شود
در دهه هشتاد، نوبت به پلاکهای ملی رسید که هم دارای ابعاد و طرحی جدید بود و هم در نوع شمارهگذاری و چیدمان اعداد و حروف در کنار یکدیگر بدیع به نظر میرسید.
در دهه هشتاد؛ در پلاکهای جدید کدهای دورقمی که در سمت راست این پلاکها بود، معرف محل سکونت و آدرس شهر و منطقهای بود که مالک خودرو در زمان خرید خودرو به ادارهٔ شمارهگذاری اعلام کرده بودند. تفاوت فاحش و اصلی و شاید دلیلی که باعث نصب این نوع پلاک بر خودروها شد، در این بود که این پلاک به خودرو تعلق نداشت و متعلق به مالک خودرو بود و با انتقال خودرو به شخصی دیگر پلاک انتقال نمییافت و پلاک تنها به شخص تعلق داشت و با تغییر وسیلهٔ نقلیه، شخص همواره از پلاک ثابتی استفاده میکند. پلاک با طرح جدید تا حدود بیش از ۶۱ میلیون خودرو شخصی را میتواند تحت پوشش قرار دهد .
گروه تاریخ