به مناسبت بزرگداشت یکصد و پنجاهمین زادروز واسیلی ولادیمیر بارتولد، ایرانشناس و شرق شناس بزرگ روسیه نشست بررسی آثار او برگزار می شود.
واسیلی ولادیمیرُویچ بارْتولْد(۱۲۸۶-۱۳۴۹ق/۱۸۶۹-۱۹۳۰م)، دانشمند خاورشناس و نویسنده مقالات و کتابهای متعدد در تاریخ و فرهنگ خاورمیانه به ویژه آسیای مرکزی میباشد.
بارْتولْد در سن پترزبورگ زاده شد. پدر و مادرش از تبار آلمانیهای مهاجر بودند و گویا به این سبب واسیلی به ویلهلم نیز موسوم شد و بعدها این نام را درآثاری که به زبانهای اروپای غربی مینوشت، به کار میبرد.
حوزه مطالعات و تحقیقات بارتولد بسیار وسیع، و آثارش بسیار متنوع و متعدد است:
از جمله تاریخ ، باستانشناسی، سکهشناسی، جغرافیای تاریخی، فرهنگ و زبان، ادیان و غیره موضوعهایی بودند که وی بدانها پرداخت، اما محور اصلی علایق وی تاریخ بود. بارتولد ۶۷۰ مقاله و کتاب از خود برجای نهاد که از این مقدار، ۲۴۷ مقاله تنها در «دائره المعارف اسلام» منتشر شده است. ۱۴ اثرِ او پس از مرگش به چاپ رسید و بخشی از تألیفاتش هنوز به صورت دستنویس باقی است.
کانونِ علاقه بارتولد در آغاز، تاریخ آسیای مرکزی در آستانه حمله مغول بود، اما وی بعدها حوزه پژوهشهای خود را گسترش داد. از سویی، چون بسیاری از مسائل اساسی تاریخ این سرزمین در آغاز قرون وسطی مورد مطالعه قرار نگرفته بود، وی به بررسی سیر تاریخی این منطقه پهناور ازدوره ورود اعراب به بعد همت گمارد و پژوهشهای خود را در تاریخ مغول با بررسی عصر تیموریان تا حدود سال ۹۰۰ق تکمیل کرد
از سوی دیگر، بخشی از تحقیقات خود را به دوران قبل از اسلام آسیای مرکزی و ایران، و سپس دوره بعد از تیموریان تا زمان خانات و بلافاصله پیش از سلطه روسها بر این منطقه تخصیص داد.
از آنجا که بارتولد زبانهای عربی ،فارسی و ترکی یعنی ۳ زبان اصلی جهان اسلام، را به خوبی میدانست، و به منابع بیشماری در موضوعهای تحقیقاتی خود دسترسی مستقیم داشت، اطلاعات مندرج در آثارش عمدتاً دست اول است. او که بر گنجینههای گرانقدری از مآخذ در کتابخانههای آسیای مرکزی و خاورمیانه دست یافته بود، در شناساندن هرچه بیشتر آنها به اهل تحقیق تلاش فراوان کرد. از دیگر خدمات بارتولد به حوزه خاور شناسی، بررسی و معرفی پژوهشهایی بود که در زمینه شرقشناسی تا زمان او، در اروپا و روسیه، صورت پذیرفته بود
سخنرانان این مراسم عبارتند از :
سیدصادق سجادی
منصور صفت گل
غلامرضا امیرخوانی
گودرز رشتیانی
زمان: سه شنبه 26 آذر 1398 ساعت 15-17
مکان: کتابخانه ملی ایران، اندیشگاه
گروه خبر