با شروع فصول پاییز و زمستان، تعداد بسیاری از مردم در سراسر جهان با بیماری آنفولانزا دست و پنجه نرم می‌کنند. گرچه در باور عمومی این بیماری خطرناک نیست اما حقیقت این است که آنفولانزا می‌تواند کشنده باشد.
این بیماری عمدتا توسط ویروس‌های خانواده «ارتومیکسوویروس‌ها» ایجاد شده که خود به سه دسته (َA, B, C) تقسیم می‌گردد. ویروس آنفولانزا می‌تواند دو گروه جانوری یعنی پستانداران و پرندگان را درگیر کرده و حتی در میان این دو گروه جابجا شود.
تب، تعریق، سردرد، درد عضلات و مفاصل، گلو درد، احتقان بینی، عطسه و سرفه از علائم آنفلوآنزا است و بیماری معمولا بین دو تا هفت روز ادامه می‌یابد.
بسیاری از مردم بر این باورند که عامل این بیماری سرمای هوا است. درحالی که تنها دلیل ابتلا به آنفولانزا عفونت ویروسی است که ارتباطی با هوای سرد ندارد. در فصول پاییز و زمستان عواملی مانند باز شدن مدارس و تماس کودکان با هم، تمایل بیشتر مردم به ماندن در فضاهای سرپوشیده و خشکی هوا به این ویروس‌ها اجازه پخش و تکثیر می‌دهند. به همین علت شیوع این بیماری در فصول سرد بیشتر از فصول گرم است.
براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت سالانه حدود ۳ تا ۵ میلیون نفر به بیماری آنفولانزا مبتلا شده و از این تعداد حدود ۲۹۰ هزار تا ۶۵۰ هزار نفر در جهان در اثر ابتلا به آن جان خود را از دست می‌دهند.
چه افرادی در خطر مرگ در اثر ابتلا به آنفولانزا قرار دارند؟
در میان مبتلایان به آنفولانزا دو گروه سنی بیشتر از سایر گروه‌ها در معرض مرگ ناشی از این بیماری قرار دارند: کودکان زیر ۵ سال و سالمندان بالای ۶۵ سال.
افرادی که در میان این دو گروه سنی قرار دارند، در صورتی که دچار بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های ریوی، بیماری‌های نقص ایمنی، سرطان در مراحل پیشرفته و یا دیابت باشند نیز در معرض خطر مرگ ناشی از آنفولانزا قرار دارند.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد افرادی که از بیماری‌های قلبی-عروقی رنج می‌برند، در زمان ابتلا به آنفولانزا ۶ برابر بیشتر از حالت عادی در معرض سکته قلبی قرار می‌گیرند.
در زمان ابتلا به آنفولانزا ممکن است افراد دچار عفونت ثانویه شوند. عفونت ثانویه در کودکان، سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی، بیماری‌های نقص ایمنی، سرطان در مراحل پیشرفته و دیابت، به دلیل ضعف سیستم ایمنی ممکن است با خطراتی همراه باشد. در عفونت ثانویه باکتری‌ها به بدن فرد مبتلا به آنفولانزا ویروسی حمله کرده و با تشدید بیماری و همچنین ایجاد عفونت‌های جدید در حلق، گوش و بینی و همینطور ریه، سبب تضعیف بیشتر سیستم ایمنی شده و به دلیل عدم توانای بدن این افراد در مبارزه با عفونت‌های ویروسی و باکتریایی ممکن است جان خود را از دست بدهند.
آیا می‌توان از مرگ ناشی از آنفولانزا جلوگیری کرد؟
پاسخ این است که با اتخاذ کردن شیوه‌ها و راه‌های درست پیشگیری و درمان می‌توان از مرگ بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری جلوگیری کرد. یکی از راه‌های پیشگیری از مرگ، تزریق واکسن آنفولانزا در ابتدای فصل سرماست. واکسن آنفلوآنزا یک واکسن غیرفعال حاوى ویروس کشته شده آنفلولانزا است. این واکسن دستگاه ایمنى میزبان (گیرنده واکسن) را تحریک مى‌کند تا علیه ویروس آنفلوآنزا پادتن (آنتی‌بادی) بسازد.
بنا به دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت، تقریبا برای همه افرادی که بیشتر از ۶ ماه سن دارند، به ویژه افرادی که در معرض خطر هستند، می‌توانند از این واکسن برای پیشگیری از ابتلا با آنفولانزا استفاده کنند. با این حال باید توجه داشت که این پیشگیری نسبی است چرا که ویروس آنفولانزا به سبب خصوصیات ویژه ژنتیکی می‌تواند با تغییراتی در ساختار ژنتیکی و پروتئینی خود به اشکال جدیدی درآید که در مقابل واکسن مقاوم است.
گروه‌های در معرض خطر نامبرده شده در بالا، درصورت ابتلا به آنفولانزا بهتر است با پزشک خود مشورت کنند بخصوص اگر بیماری آنان بیشتر از یک هفته طول کشیده و یا علائم آن شدیدتر شود. تب بالا، گوش‌درد و گلودرد می‌تواند از علائم ابتلا به عفونت ثانویه باشد و درصورت بروز این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کرد و در صورت لزوم تحت درمان آنتی‌بیوتیکی قرار گرفت.
در پایان باید به این نکته توجه کرد که درمان آنفولانزا با آنتی‌بیوتیک امکان پذیر نیست چرا که آنتی‌بیوتیک‌ها قادر به درمان عفونت‌های ویروسی نیستند. تنها در صورت بروز عفونت‌های ثانویه و بنا به توصیه پزشک باید از آنتی‌بیوتیک استفاده کرد.
استفاده سرخود و بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند سبب افزایش مقاومت دارویی در افراد شود. مقاومت باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها یکی از بزرگترین چالش‌هایی است که سلامت انسان عصر مدرن را تهدید می‌کند. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که در دهه‌های آینده مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌تواند عامل مهم مرگ و میر انسان‌ها باشد.
گروه خبر