بازی چوگان ورزش قدیمی ایراان، تاثیر عمیقی در فرهنگ و هویت ایرانیان داشته بطوری که در آثار هنری، ادبی و شئون مختلف زندگی مردم حضور داشته است. وجود مضامین گوی و چوگان در بیش از ده هزار بیت در اشعار مختلف شعرای به نامی همچون فردوسی، سعدی، نظامی گنجوی، فردوسی، رودکی، ناصرخسرو، مولانا، عطار، جامی، سنایی، وحشی بافقی، فرخی سیستانی، خاقانی، انوری، اوحدی، خواجوی کرمانی، عراقی، صائب تبریزی، شیخ محمود شبستری، محتشم کاشانی، سیف فرغانی، هاتف اصفهانی، ابوسعید ابوالخیر، عبید زاکانی، فروغی بسطامی، ملک اشعرای بهار، پروین اعتصامی، شهریار و دیگر شعرا نشان دهنده عمق و ریشه این بازی در فرهنگ عام و خاص و زوایای پنهان و آشکار زندگی مردم قرون مختلف در ایران است. استفاده از واژه هایی نظیر «گوی» و«چوگان» و اصطلاحات مربوط به این بازی در اشعار شاعران همه نشان از نفوذ آن در ادبیات فارسی دارد. 

image 190 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

در مورد پیشینه  این ورزش ژرژمنو ارینگ انگلیسی که در سال ١٠٠٧ به ایران آمده است، درباره چوگان‌بازی شاه عباس در شهر قزوین می‌نویسد: «بازیکنان با شاه دوازده تن بودند که شش تن در یک سو و شش تن در سوی دیگر قرار گرفتند. هریک در دست خود چوب بلندی داشتند که به اندازه یک انگشت قطر آن بود و بر سر چوب‌ها چیزی مانند سر چکش نصب کرده بودند، همین که هردو طرف روبروی هم واقع شدند کسی به میدان آمد و گوی چوبی را پیش ایشان انداخت و بازی شروع شد. در آخر شاه سواره نزد ما آمد و پرسید: آیا از این بازی ما خوشتان می‌آید؟».

بعد از دوره صفویه این ورزش در ایران مورد بی توجهی قرار می گیرد. البته با توجه به اسناد و فیلم های موجود، در دوره قاجاریه در میدان نقش جهان اصفهان بازی چوگان انجام می شد.

image 191 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ
میدان عالی قاپو و زمین بازی چوگان

این ورزش در دنیا مرسوم بوده و بیش از 70 کشور در جهان به این ورزش پرداخته و دارای ساختار رسمی انجمن و یا فدراسیون هستند. در امریکا بالاترین مرجع انجمن است. کشورهای آرژانتین، استرالیا، انگلستان، هند، پاکستان و بسیاری از کشورهای دیگر به این ورزش می پردازند.

کشور آرژانتین، استرالیا با پرورش اسب های چوگانی، کشور امارات با تجارت وسایل و لوازم سوارکاری و چوگان، کشور پاکستان با تولید چوب چوگان و کشور آفریقای جنوبی با قرار دادن بسته های متنوع گردشگری و راه اندازی پولوتوریسم یا گردشگری چوگان به اقتصاد و درآمدزایی نیز توجه داشته اند.

image 192 - پایگاه اطلاع رسانی آژنگ

در ایران  از سال ١٣۵١ به بعد مجددا این ورزش مورد توجه قرار می گیرد. امروزه ایران با داشتن میدان نقش جهان، آثار به جای مانده از سبزه میدان قزوین، سبزه میدان ساری، تنگه چوگان بیشابور کازرون، رسوم بجای مانده از عشایر تالاب جغاخور در شهرستان بروجن چهار محال و بختیاری و سایر جاذبه های موجود در ایران از حیث گردشگری ادبی، فرهنگی، تاریخی و ورزشی به گردشگری چوگان می تواند مورد اهمیت واقع شود.

گروه تاریخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *